Jeśli zamierzasz wnieść pozew o zachowek, to powinieneś się do tego dobrze przygotować. Jednocześnie w sprawach o zachowek należy działać szybko. W poniższym artykule wyjaśniam jak powinien zostać przygotowany dobry pozew o zachowek. Odpowiadam też na najczęstsze pytania, jakie padają w czasie moich spotkań z klientami.
Pamiętaj, że jeśli zamierzasz wnieść pozew o zachowek to jestem w stanie Ci pomóc. Udzielam konsultacji dla klientów z całej Polski, w tym także online i telefonicznych. Przygotowuję też pozwy o zachowek dla klientów z całej Polski. Zapraszam do zapoznania się z moją ofertą (Adwokat Prawo Spadkowe Poznań) oraz do kontaktu.
Komu przysługuje zachowek
Zanim zdecydujesz się na pozew o zachowek, sprawdź komu przysługuje prawo do zachowku. Otóż zachowek przysługuje:
- zstępnym (dzieciom, wnukom, prawnukom),
- małżonkowi oraz
- rodzicom spadkodawcy,
którzy byliby powołani do spadku z ustawy.
Trzeba mieć jednak na uwadze, że zachowek nie przysługuje wszystkim tym osobom jednocześnie. Kluczowy jest tutaj zwrot „którzy byliby powołani do spadku z ustawy”. Oznacza to, iż wpływ na uprawnienie do zachowku ma kolejność dziedziczenia.
Przykład:
Jeżeli spadkodawca miał dzieci i był w związku małżeńskim, wówczas jego rodzice nie mogą żądać zapłaty zachowku. Rodzice dziedziczą dopiero w dalszej kolejności, gdy spadkodawca nie miał dzieci (wnuków, prawnuków) bądź zostały one wyłączone od dziedziczenia.
Przeczytaj także: Przedsiębiorstwo w spadku
Zasady obliczania zachowku
Metoda obliczania zachowku nie jest skomplikowana. Trzeba ustalić tzw. substrat zachowku, czyli wyliczyć czystą wartość spadku i powiększyć ją o ewentualne darowizny i zapisy windykacyjne dokonane przez spadkodawcę za życia. Czysta wartość spadku to nic innego jak wartość spadku pomniejszona o długi spadkowe.
Następnie substrat zachowku należy pomnożyć razy udział spadkowy oraz ułamek 1/2 (w przypadku osób trwale niezdolnych do pracy lub małoletnich ułamek wynosi 2/3). Można to przedstawić w postaci następującego wzoru:
zachowek = 1/2 * udział spadkowy * substrat zachowku
Nadal skomplikowane? W takim razie pokażę Ci to na poniższym przykładzie.
Przykład:
Pan Marian zmarł, pozostawiwszy po sobie dom o wartości 600.000 zł oraz 100.000 zł niespłaconego kredytu. Do całości spadku powołał w testamencie sąsiada, a zupełnie pominął w nim syna. Synowi przysługuje prawo do zachowku. Najpierw należy policzyć substrat zachowku. W konsekwencji od wartości domu (600.000 zł) odejmujemy wartość długów (100.000 zł). A więc substrat zachowku wynosi 500.000 zł. Następnie mnożymy tę wartość razy ½ udziału spadkowego, jaki przypadłby synowi w ramach dziedziczenia ustawowego (otrzymałby 100% spadku). W konsekwencji:
Zachowek syna = ½ * 100% * 500.000 zł = 250.000 zł
Zobacz również – Przepisanie majątku za życia na jedno z dzieci
Treść pozwu o zachowek
W treści pozwu o zachowek musimy wskazać dane powoda – osoby wnoszącej pozew o zachowek oraz dane pozwanego – osoby zobowiązanej do zapłaty zachowku. Wymagane dane osobowe to oczywiście imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL (ostatni element dotyczy tylko powoda).
Następnie trzeba wskazać tzw. wartość przedmiotu sporu. W sprawie o zachowek jest to nic innego jak wysokość zachowku. W dalszej kolejności trzeba prawidłowo sformułować swoje żądanie, czyli wnieść o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda określonej kwoty tytułem zachowku. Na koniec pozew należy prawidłowo uzasadnić i podpisać.
Jeśli potrzebujesz pomocy w przygotowaniu pozwu o zachowek, to mogę Cię w tym wyręczyć. Przygotowuję dobre pozwy o zachowek dla klientów z całej Polski. Po godzinnej konsultacji jestem w stanie ocenić Twoje szanse w sprawie o zachowek oraz przygotować pozew o zachowek. Zapraszam do kontaktu!
Sprawdź również: Rażąca niewdzięczność a odwołanie darowizny
Uzasadnienie pozwu o zachowek
W treści uzasadnienia pozwu należy w jak najbardziej wyczerpujący sposób przedstawić stan faktyczny sprawy. Jeżeli składasz pozew o zachowek musisz wykazać, że jesteś osobą uprawnioną do jego otrzymania. Wytłumacz zatem, że jesteś spadkobiercą ustawowym i wskaż okoliczności na skutek, których zostałeś pozbawiony swojego udziału w spadku (pominięcie w testamencie bądź rozdysponowanie przez spadkodawcę znaczą częścią swojego majątku w postaci darowizn).
Powinieneś również wykazać dlaczego żądasz zapłaty zachowku od pozwanej przez Ciebie osoby – musisz wprost wskazać, iż jest ona spadkobiercą testamentowym bądź osobą na rzecz, której zostały dokonane darowizny.
W dalszej kolejności należy uzasadnić wysokość zachowku. Wskaż w jaki sposób dokonałeś obliczeń. Istotne znaczenie dla sprawy ma bowiem oszacowana przez Ciebie wartość spadku, długów oraz ewentualnych darowizn i zapisów windykacyjnych. Wymień wszystkie przedmioty majątkowe, które wchodzą w skład spadku oraz wskaż wszystkie darowizny, które podlegają zaliczeniu na poczet zachowku. Żądana przez Ciebie wysokość zachowku musi mieć odzwierciedlenie w sytuacji majątkowej spadkodawcy.
Dowody w sprawie o zachowek
Jak w każdej sprawie sądowej Twoje twierdzenia muszą być poparte dowodami. Na potwierdzenie, iż jesteś osobą uprawnioną do otrzymania zachowku przedłóż akt stanu cywilnego (np. akt urodzenia, akt małżeństwa). Potrzebne będzie również postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku bądź akt poświadczenia dziedziczenia.
Mile widziana będzie również dokumentacja dotycząca majątku spadkowego, przykładowo w przypadku nieruchomości warto przedłożyć wydruk z księgi wieczystej. Możesz również złożyć wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego, który wyceni wartość majątku wchodzącego w skład spadku bądź wartość przedmiotu darowizny. Na potwierdzenie wysokości długów spadkowych należałoby przedłożyć umowy pożyczek bądź umowy kredytowe zawarte przez spadkodawcę. Natomiast w przypadku dokonanych przez spadkodawcę darowizn warto również przedłożyć umowy darowizny. Nie zawsze jednak wszystko jest udokumentowane dlatego w takich sytuacjach z pomocą przychodzą dowody z przesłuchań stron oraz świadków.
W praktyce wiele zależy od tego, jaką linię obrony przybierze pozwany. Przygotowując pozew o zachowek nie sposób przewidzieć, jak druga strona będzie się bronić. W czasie sporu sądowego będzie trzeba reagować dynamicznie. Dlatego do sprawy warto zaangażować adwokata.
Gdzie złożyć pozew o zachowek
Pozew o zachowek składa się w sądzie właściwym ze względu na ostatnie miejsce zwykłego pobytu spadkodawcy. Jeżeli tego miejsca w Polsce nie da się ustalić wówczas pozew składa się w sądzie właściwym ze względu na miejsce położenia majątku spadkowego lub jego części.
Pozostaje jeszcze pytanie, czy pozew o zachowek należy złożyć w sądzie rejonowym, czy też okręgowym? To zależy od wysokości zachowku. Jeżeli zachowek przekracza kwotę 75.000 zł właściwy jest sąd okręgowy, jeżeli zachowek jest niższy lub równy tej kwocie wtedy właściwy jest sąd rejonowy.
Opłata od pozwu o zachowek
Wpis sądowy od pozwu jest również zależny od wysokości dochodzonego zachowku. Jeżeli zachowek przewyższa kwotę 20.000 zł wówczas od pozwu pobiera się opłatę wynoszącą 5% jego wartości (opłata w żadnym przypadku nie może jednak przekroczyć kwoty 200.000 zł). Przykładowo jeżeli wartość zachowku wynosi 100.000 zł to opłata od pozwu wyniesie 5.000 zł (5% z 100.000 zł).
Co natomiast w sytuacji, gdy wysokość zachowku jest równa lub niższa od kwoty 20.000 zł? Wtedy do konkretnej wysokości dochodzonego roszczenia przypisana jest inna wysokość opłaty sądowej. Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych – W sprawach o prawa majątkowe pobiera się od pisma opłatę stałą ustaloną według wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej:
- do 500 złotych – w kwocie 30 złotych;
- ponad 500 złotych do 1500 złotych – w kwocie 100 złotych;
- ponad 1500 złotych do 4000 złotych – w kwocie 200 złotych;
- powyżej 4000 złotych do 7500 złotych – w kwocie 400 złotych;
- ponad 7500 złotych do 10 000 złotych – w kwocie 500 złotych;
- powyżej 10 000 złotych do 15 000 złotych – w kwocie 750 złotych;
- ponad 15 000 złotych do 20 000 złotych – w kwocie 1000 złotych.
Zatem przykładowo, jeżeli wysokość zachowku wynosi 14.000 zł to od pozwu trzeba uiścić opłatę sądową w kwocie 750 zł, natomiast jeżeli zachowek wynosi 10.000 zł to opłata sądowa wynosi 500 zł.
Jak przebiega sprawa o zachowek
Jeżeli złożony przez Ciebie pozew będzie należycie opłacony oraz nie będzie zawierał braków formalnych, sąd doręczy jego odpis pozwanemu i zobowiąże go do ustosunkowania się do treści pozwu, najczęściej w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia.
Następnie zostanie wyznaczona pierwsza rozprawa. Sąd najpierw przeprowadzi postępowanie dowodowe, przesłucha powołanych świadków oraz powoła biegłego rzeczoznawcę majątkowego, jeżeli któraś ze stron złoży stosowny wniosek w tym przedmiocie bądź zaistnieje spór co do wartości majątku spadkowego. Na koniec przed wydaniem wyroku w sprawie sąd przesłucha strony – osobę uprawnioną do zachowku oraz osobę zobowiązaną do jego zapłaty.
Sąd wyda rozstrzygnięcie kierując się przede wszystkim zakresem żądania wyrażonego w pozwie oraz opinią rzeczoznawcy. W toku sprawy sędzia wielokrotnie będzie zachęcał strony do zawarcia ugody. Warto rozważyć te propozycje, ponieważ sprawy o zachowek potrafią toczyć się nawet kilka lat, a w przypadku ugody spłata następuje szybko.
Ile trwa sprawa o zachowek
Długość postępowania w sprawie o zachowek zależy od kilku czynników, w szczególności od obszerności materiału dowodowego. Jeżeli strony powołają wielu świadków, sąd nie będzie w stanie przesłuchać ich wszystkich na jednej rozprawie. Postępowanie może również ulec przedłużeniu, jeżeli w sprawie weźmie udział rzeczoznawca majątkowy, którego zadaniem będzie wycena majątku spadkowego. Jeżeli któraś ze stron nie będzie zadowolona ze sporządzonej przez niego wyceny, będzie ją kwestionować, a to dodatkowo przedłuży sprawę o zachowek.
Do tego wszystkiego trzeba mieć na uwadze, iż czas oczekiwania na rozprawy może wynosić nawet kilka miesięcy. Jak sam widzisz, nie da się jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie ile trwa sprawa o zachowek. W najgorszym przypadku może ona trwać nawet kilka lat.
Pozew o zachowek: czy warto wziąć adwokata?
Często sprawa o zachowek nie należy do najłatwiejszych. Wzór obliczenia zachowku sam w sobie nie jest skomplikowanym działaniem matematycznym, jednakże duże trudności przysparza kwestia oszacowania wartości majątku, bądź zaliczenia darowizn i zapisów windykacyjnych. Ważne jest także reagowanie na ruchy przeciwnika i umiejętne dobieranie środków dowodowych. Warto zatem skorzystać z usług profesjonalnego pełnomocnika, który sporządzi Twój pozew o zachowek w sposób prawidłowy i przypatrzy się każdym szczegółom Twojej sprawy.
Potrzebujesz pomocy adwokata? Walczysz o zachowek?
Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.
W trudnych sprawach spadkowych działam w CAŁEJ POLSCE!
Udzielam także konsultacji telefonicznych oraz konsultacji online. Pamiętaj, że walka o spadek to poważna sprawa, dlatego warto skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego.
Masz pytania? Napisz! Zadzwoń!
Adwokat
Marlena Słupińska-Strysik
e-mail: biuro@slupinska.eu
tel. 61 646 00 40
tel. 68 419 00 45
tel. 52 511 00 65
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych. Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
Dodaj komentarz