Alkohol jest obecnie najbardziej popularną używką. Wzrasta jego powszechność i spożycie wśród osób niepełnoletnich. W dzisiejszym wpisie poruszę tematykę odpowiedzialności karnej za rozpijanie nieletnich. Czy zakup alkoholu nieletniemu to już przestępstwo? Czy picie alkoholu z nieletnim jest karalne? Zapraszam do lektury!
Co grozi za rozpijanie małoletniego – wstęp
- Zabronione jest rozpijanie małoletnich (osób, które nie ukończyły 18 lat).
- Rozpijanie małoletniego może następować na różne sposoby. Rozpijaniem może być zarówno dostarczanie alkoholu małoletniemu, jak i nakłanianie go do spożycia napoju alkoholowego.
- Rozpijanie małoletniego wywołuje niebezpieczeństwo przyzwyczajenia (uzależnienia) małoletniego do spożywania alkoholu.
- Zabronione jest także sprzedawanie i podawanie alkoholu małoletnim.
Rozpijanie małoletnich jako przestępstwo z art. 208 k.k.
Rozpijanie małoletnich zostało zdefiniowane w art. 208 Kodeksu karnego. Przepis ten brzmi:
,,Kto rozpija małoletniego, dostarczając mu napoju alkoholowego, ułatwiając jego spożycie lub nakłaniając go do spożycia takiego napoju, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2’’.
Ważne! Dopuszczając się rozpijania małoletniego, sprawca musi:
- wywołać niebezpieczeństwo przyzwyczajenia małoletniego do picia alkoholu,
Przykład:
Regularne i częste podawanie alkoholu małoletniemu (np. piwo co drugi dzień).
- działać z zamiarem utrwalenia skłonności małoletniego do stałego picia alkoholu.
Przykład:
Podawanie alkoholu małoletniemu, który jest w trakcie leczenia uzależnienia od alkoholu.
Jak uznał Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 23 lipca 2015 roku (II AKa 236/15):
„Aby można było mówić o popełnieniu przestępstwa z art. 208 k.k. celem działania sprawcy podającemu małoletniemu alkohol musi być rozbudzenie u pokrzywdzonego skłonności do spożywania alkoholu lub umocnienia w nim tej skłonności, nie zaś inne powody, np. ułatwienie zbliżenia seksualnego.”
PAMIĘTAJ! Sprawca przestępstwa nie musi doprowadzić małoletniego do uzależnienia! Przesłanką jest samo niebezpieczeństwo.
Zobacz także: Demoralizacja nieletnich – sąd, kurator, problemy
Kto może być ofiarą? – pojęcie małoletniego
Kodeks karny bardzo często posługuje się pojęciem małoletniego. Jednocześnie przepisy prawa karnego nie wskazują, co kryje się pod tym pojęciem.
Definicję „małoletniego” znajdziemy w kodeksie cywilnym. Z art. 10 Kodeksu cywilnego wynika, że małoletnim jest osoba niepełnoletnia, czyli która nie ukończyła lat 18.
Pamiętaj! Ofiarą rozpijania małoletniego może być każda osoba małoletnia niezależnie od tego:
- czy pozostaje ze sprawcą w stosunku faktycznym (np. relacje koleżeńskie, przyjaźnie, przelotne znajomości),
- czy też prawnym (np. pokrewieństwo).
Kto może być sprawcą przestępstwa rozpijania małoletniego?
Sprawcą rozpijania małoletniego może być każdy.
Rozpijania małoletniego może więc dopuścić się opiekun małoletniego (rodzic), osoba, od której małoletni jest zależny (nauczyciel), a także jakikolwiek jego znajomy.
Sprawcą może być także osoba obca.
Przykład:
Przechodzień kupuje w pobliskim sklepie alkohol małoletnim na ich prośbę.
Ważne! Jeżeli sprawcą przestępstwa jest członek rodziny małoletniego, to jego działanie godzi nie tylko w interes małoletniego, ale także w dobro całej rodziny.
Potrzebujesz pomocy adwokata? A może chcesz pomóc bliskiej Ci osobie? Zapraszam do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii Adwokackiej (Adwokat Sprawy Karne). W trudnych sprawach reprezentuję klientów z całej Polski. Zapraszam do kontaktu.
Rozpijanie małoletniego a definicja alkoholu
Definicję napoju alkoholowego, o którym mowa w art. 208 KK, odnajdziemy w ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Zgodnie z art. 46 ust. 1 tej ustawy:
„Napojem alkoholowym w rozumieniu niniejszej ustawy jest produkt przeznaczony do spożycia zawierający alkohol etylowy pochodzenia rolniczego w stężeniu przekraczającym 0,5% objętościowych alkoholu.”
Wniosek:
Do rozpijania małoletniego może dojść poprzez umożliwienie mu spożycia jakiegokolwiek napoju alkoholowego (niezależnie od tego czy to piwo czy Aperol Spritz), który wprowadzi małoletniego w stan upojenia.
Zobacz także: Wniosek o dozór elektroniczny (SDE)
Na czym polega rozpijanie nieletnich?
Pod pojęciem ,,rozpijania’’ małoletniego rozumie się:
- dostarczanie napoju alkoholowego małoletniemu;
- ułatwianie małoletniemu spożycia alkoholu;
- nakłanianie małoletniego do spożycia alkoholu.
1. Dostarczanie napoju alkoholowego
Dostarczanie napoju alkoholowego małoletniemu to wszelkie sposoby przekazania mu alkoholu:
- odpłatnie,
- za darmo,
- bezpośrednio w celu wspólnego spożycia,
- pośrednio.
Przykład:
Sprawca pośrednio rozpija małoletniego poprzez każdorazowe wręczanie mu alkoholu na urodziny, imieniny i inne okazje.
Ważne! Dostarczanie nie oznacza rozpijania, jeżeli nie wystąpią zmiany w psychice małoletniego.
Zobacz także: Jazda po pijaku bez uprawnień
Osoba, która tylko dostarcza alkohol i nie wywołuje niebezpieczeństwa przyzwyczajenia małoletniego do jego spożywania alkohol wypełnia znamiona przestępstwa określonego w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Brzmi on następująco:
Zabrania się sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom do lat 18.
2. Ułatwianie spożycia
Ułatwianiem spożycia jest każda sytuacja, która umożliwi małoletniemu spożycie alkoholu.
Przykład:
Sprawca kupuje napój alkoholowy małoletniemu. Do tego sprawca udostępnia swój lokal i kieliszki małoletniemu.
3. Nakłanianie do spożycia
Sprawca może skłonić osobę małoletnią do spożycia alkoholu poprzez:
- namowę,
- zachętę,
- prośbę,
- groźbę użycia siły fizycznej.
Ważne! Nakłaniać do spożycia alkoholu można nie tylko w słowach, ale także w gestach.
Przykład:
Sprawca zachęca małoletniego do wielokrotnych toastów poprzez podniesienie kieliszka.
Zobacz także: Prowadzenie samochodu po alkoholu
Co grozi w kodeksie karnym za rozpijanie nieletnich?
Występek rozpijania małoletniego jest zagrożony alternatywnie:
- karą grzywny,
- karą ograniczenia wolności
- lub karą pozbawienia wolności do lat 2.
Sąd rozpoznający sprawę może ponadto:
- odstąpić od wymierzenia kary
- albo skorzystać z warunkowego umorzenia postępowania,
- zastosować art. 37a Kodeksu karnego i orzec karę grzywny bądź ograniczenia wolności zamiast kary pozbawienia wolności, która nie przekraczałaby roku wraz z jednoczesnym orzeczeniem środka karnego, kompensacyjnego lub przepadku.
Zwróć uwagę, że zgodnie z art. 37a § 1 Kodeksu karnego:
„Jeżeli przestępstwo jest zagrożone tylko karą pozbawienia wolności nieprzekraczającą 8 lat, a wymierzona za nie kara pozbawienia wolności nie byłaby surowsza od roku, sąd może zamiast tej kary orzec karę ograniczenia wolności nie niższą od 3 miesięcy albo grzywnę nie niższą od 100 stawek dziennych, jeżeli równocześnie orzeka środek karny, środek kompensacyjny lub przepadek.”
Co więcej, sąd wymierzając sprawcy karę, może rozważyć celowość orzeczenia środków karnych, w szczególności:
- zakazu zajmowania określonego stanowiska (np. menedżera restauracji);
- zakazu wykonywania określonego zawodu (np. wychowawcy młodzieży);
- podania wyroku do publicznej wiadomości;
- zakazu prowadzenia określonej działalności gospodarczej (np. prowadzenia sklepu monopolowego).
Ważne! Jeżeli sąd karny uzna za celowe orzeczenie pozbawienia lub ograniczenia praw rodzicielskich sprawcy, zawiadomi o tym właściwy sąd rodzinny.
Jednorazowe podanie dziecku alkoholu – czy jest karalne? Orzecznictwo sądów polskich
Nie we wszystkich sytuacjach jednorazowe podanie dziecku alkoholu może powodować niebezpieczeństwo przyzwyczajenia się małoletniego do alkoholu.
Z reguły bowiem ,,rozpijanie’’ małoletniego, w myśl art. 208 Kodeksu karnego, wymaga wielokrotnego i powtarzającego się sprawcy, a nie jednorazowe podanie dziecku alkoholu. Musi dojść bowiem do zmian w psychice małoletniego.
Warto w tym przypadku zwrócić na cytowany już wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 23 lipca 2015 roku (II AKa 236/15):
,,Skazując za przestępstwo z art. 208 KK sąd winien wykazać, w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, że zachowanie oskarżonego polegające na podawaniu (lub choćby jednorazowym podaniu) alkoholu osobie małoletniej doprowadziło do takich obiektywnie dostrzegalnych zmian w jej psychice, które wskazują na zaistnienie niebezpieczeństwa przyzwyczajenia się do spożywania alkoholu’’.
Wniosek:
Jednorazowe podanie dziecku alkoholu może zostać uznane za rozpijanie małoletniego, jeżeli w psychice dziecka zajdą istotne zmiany.
Przykład:
Nastolatek po jednorazowym podaniu mu alkoholu przez wujka i wprowadzeniu go w ten sposób w stan upojenia alkoholowego, zaczyna poszukiwać sposobności na dalsze i coraz częstsze spożywanie alkoholu.
Czy zakup alkoholu małoletniemu to przestępstwo?
Zakup alkoholu nieletniemu to przestępstwo w rozumieniu art. 208 KK. Sprawca kupując małoletniemu alkohol, ułatwia mu spożycie napoju alkoholowego.
Przykład:
Do Adama Z. wychodzącego ze sklepu spożywczego podeszło dwóch małoletnich, którzy poprosili go, aby kupił im piwo. Wręczyli mu pieniądze. Adam Z. zgodził się, następnie nabył piwo, które wręczył im, wychodząc ze sklepu. Jego czyn to przestępstwo z art. 208 KK.
Jednokrotny, niepowtarzający się zakup alkoholu nie będzie w każdym przypadku tożsamy z ,,rozpijaniem’’ małoletniego. Jeżeli jednak wywoła to zmiany w zachowaniu i psychice małoletniego, który spożył kupiony przez sprawcę alkohol, taki czyn będzie podlegał karze jako przestępstwo.
Czy picie alkoholu z małoletnim jest karalne?
Spożywanie alkoholu z małoletnim jest karalne. Przepisy prawa nie dopuszczają bowiem podawania alkoholu osobom, które nie ukończyły 18 lat (art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi).
Art. 43 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi stanowi, że:
„Kto sprzedaje lub podaje napoje alkoholowe w wypadkach, kiedy jest to zabronione, albo bez wymaganego zezwolenia lub wbrew jego warunkom, podlega grzywnie.”
Wniosek:
Picie alkoholu z małoletnim jest tożsame z „podawaniem” mu napojów alkoholowych. Takie zachowanie karane jest grzywną.
Co więcej, picie alkoholu z małoletnim świadczy o jego demoralizowaniu. Skutkiem może być sprawa rodzinna w zakresie ograniczenia bądź pozbawienia władzy rodzicielskiej w stosunku do rodziców, którzy dopuszczają się demoralizacji swojego dziecka.
Czy Ty lub Twój bliski potrzebujesz pomocy adwokata?
Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.
W trudnych sprawach działam w CAŁEJ POLSCE!
Umów się na konsultację!
Adwokat
Marlena Słupińska-Strysik
e-mail: biuro@slupinska.eu
tel. 61 646 00 40
tel. 68 419 00 45
tel. 52 511 00 65
UWAGA! W powyższy artykuł nie stanowi porady prawnej ani jej substytutu. Nie może też stanowić inspiracji do obrony w procesie karnym. Jeśli jesteś oskarżony w sprawie karnej koniecznie skontaktuj się z adwokatem!
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych. Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
Dodaj komentarz