Zgodnie z prawem istnieje możliwość odroczenia wykonania kary. Żeby jednak móc z niej skorzystać, należy złożyć odpowiedni wniosek i spełnić warunki przewidziane przez prawo karne. W jakich przypadkach możesz prosić o odroczenie wykonania kary? Jakie warunki musisz spełnić? Dowiesz się tego z mojego kolejnego artykułu – „Odroczenie wykonania kary”.
Potrzebujesz pomocy adwokata? A może chcesz pomóc bliskiej Ci osobie? Zapraszam do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii Adwokackiej (Adwokat Sprawy Karne). W trudnych sprawach reprezentuję klientów z całej Polski. Zapraszam do kontaktu.
Odroczenie wykonania kary – główne wnioski
- Odroczenie wykonania kary to instytucja prawa karnego, która umożliwia odbycie kary w późniejszym terminie bądź też rozłożenie jej na raty.
- Przełożenie wykonania kary może mieć charakter obligatoryjny albo fakultatywny.
- Fakultatywne odroczenie wykonania kary może mieć miejsce po złożeniu odpowiedniego wniosku, który rozpatruje sąd. Wówczas sąd może, ale nie musi go uwzględnić.
- Właściwym do rozpoznania wniosku jest sąd, który wydał orzeczenie w I instancji w danej sprawie.
- Wniosek podlega opłacie sądowej w wysokości 80 złotych.
- Na oddalenie wniosku, czyli odmowę odroczenia wykonania kary, przysługuje zażalenie.
- Odroczenia wykonania kary nie należy mylić z zastosowaniem wobec skazanego dozoru elektronicznego.
- Przełożenie wykonania kary może zostać zastosowane również w przypadku sprawcy, który dopuścił się przestępstwa w warunkach recydywy.
- Po zakończeniu terminu odroczenia wykonania kary można starać się o ponowne jej odroczenie.
Przeczytaj również: Oszustwo i wyłudzenie – art. 286 KK – jak się bronić
Na czym polega odroczenie wykonania kary?
Odroczenie wykonania kary zostało uregulowane w art. 151 Kodeksu karnego wykonawczego (KKW). Polega ono na podjęciu przez sąd decyzji, na mocy której dana osoba, która została wcześniej prawomocnie skazana, zobowiązana jest do odbycia kary w późniejszym terminie. Co ważne, odroczenie to może dotyczyć wszystkich kar przewidzianych w Kodeksie karnym, a więc grzywny, kary ograniczenia wolności, a nawet kary pozbawienia wolności.
Istnieją dwa rodzaje odroczenia wykonania kary. Pierwszym z nich jest odroczenie obligatoryjne, natomiast drugim odroczenie fakultatywne.
Obligatoryjne odroczenie wykonania kary polega na tym, że jeśli wystąpią przesłanki jemu sprzyjające, to sąd musi odroczyć karę. Nie ma tu miejsca na uznaniowość sądu! O jakie przesłanki chodzi? Otóż obligatoryjne odroczenie wykonania kary, może mieć ono miejsce jedynie w dwóch przypadkach. Mianowicie chodzi tutaj o następujące sytuacje:
- skazany cierpi na chorobę psychiczną;
- skazany cierpi na inną ciężką chorobę, która uniemożliwia mu odbywanie kary.
W praktyce oznacza to, że jeżeli skazany cierpi na chorobę psychiczną, nie może odbywać kary pozbawienia wolności ze względu na swój stan zdrowia. Niezwykle istotny jest tutaj jeden wymóg. Otóż choroba psychiczna musi zostać zdiagnozowana przez biegłych z zakresu psychiatrii. Nie wystarczy więc samo oświadczenie skazanego, a nawet zaświadczenie wydane przez lekarza.
Bardziej problematyczny jest drugi przypadek, czyli sytuacja, w której skazany cierpi na inną ciężką chorobę, która uniemożliwia mu odbywanie kary. Chodzi więc tutaj o schorzenie, które ze względu na swoją specyfikę nie może być leczone w warunkach więziennych, a jego nieleczenie zagrażałoby życiu skazanego. W takim przypadku również konieczna jest diagnoza postawiona przez biegłych z odpowiedniego zakresu medycyny.
Drugi z przypadków, fakultatywne odroczenie wykonania kary pozostaje do uznania sądu. Ma zawsze miejsce na wniosek skazanego. Jak powinien on wyglądać? Odpowiem na to pytanie poniżej.
Zobacz także: Podejrzany a oskarżony
Wniosek o wstrzymanie wykonania kary
Aby móc skorzystać z fakultatywnego odroczenia wykonania kary, należy złożyć odpowiedni wniosek w tym zakresie. Składa się go do sądu I instancji, który jako pierwszy wydał wyrok w danej sprawie, do wydziału wykonawczego. A jeśli w tym sądzie nie ma takiego wydziału, wówczas wniosek składa się do wydziału, który rozpoznawał sprawę.
Wniosek o wstrzymanie wykonania kary powinien zawierać następujące elementy:
- oznaczenie miejsca i daty jego sporządzenia;
- dane wnioskodawcy;
- wskazanie sądu, do którego jest on kierowany;
- oznaczenie pisma, najlepiej poprzez „wniosek o wstrzymanie wykonania kary”;
- podanie sygnatury sprawy;
- treść wniosku;
- uzasadnienie swojego stanowiska;
- własnoręczny podpis.
Co ważne, skazany składając wniosek o przełożenie wykonania kary, może skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego.
Zastanówmy się teraz, jak przygotować taki wniosek, aby był on wolny od błędów oraz odniósł on zamierzony skutek.
Jak napisać wniosek o odroczenie wykonania kary?
Wniosek o odroczenie wykonania kary składa się na piśmie. Z tego względu powinien on zawierać wszystkie wymagane elementy, o których wspomniałam powyżej. Pozostaje jednak jeszcze kilka kwestii do omówienia, co też uczynię poniżej.
Przesłanki odroczenia kary
Redagując wniosek o przełożenie wykonania kary kluczowe jest, aby odpowiednio opisać w nim przesłanki, z powodu którym prosimy o przesunięcie wykonywania kary. Przesłanki zostały opisane w Kodeksie karnym wykonawczym. Szczegółowo opiszę je w dalszej części artykułu.
W praktyce sprowadzają się one do 2 okoliczności:
- szczególnie negatywnego wpływu natychmiastowego wykonania kary na byt rodziny skazanego,
- przepełnienie w zakładach karnych.
W praktyce to właśnie pierwsza z okoliczności jest krytyczna i decydująca. Dlatego warto poświęcić odpowiednio dużo czasu i staranności, aby opisać ją w taki sposób, aby przekonać sąd o zasadności odroczenia kary.
Zobacz także: Posiadanie narkotyków – jak się bronić?
Właściwość sądu
Wniosek o odroczenie kary należy złożyć do sądu, który go rozpozna. Jak już wcześniej wspomniałam, właściwym jest sąd, który wydał wyrok w I instancji. Wniosek należy zaadresować do wydziału wykonawczego, a jeżeli taki w danym sądzie nie funkcjonuje, wówczas do wydziału, w którym sprawa była rozpatrywana.
Opłata za przełożenie wykonania kary
Wniosek o odroczenie kary podlega opłacie sądowej. Wynosi ona 80 złotych i można ją uiścić w kasie sądu albo przelew na rachunek bankowy sądu. W tym drugim przypadku należy wpisać tytułem imię, nazwisko, sygnaturę sprawy, w której wydano wyrok skazujący w I instancji, a także oznaczenie opłata od wniosku o odroczenie wykonania kary.
Zastanówmy się teraz nad innymi kwestiami, które wiążą się z przełożeniem wykonania kary.
Czy wniosek o odroczenie wykonania kary wstrzymuje jej wykonanie?
Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami złożenie wniosku o odroczenie wykonania kary zasadniczo nie wstrzymuje wykonania orzeczenia, którego dotyczy ten wniosek. Wyjątkiem jest tutaj sytuacja, w której sąd postanowi inaczej.
A co, jeżeli sąd nie udzieli zgody na odroczenie wykonania kary? Czy można wówczas odwołać się od takiej decyzji?
Brak zgody na odroczenie wykonania kary
Sąd może jednak nie wydać zgody na odroczenie wykonania kary. Odmowa następuje zawsze w drodze postanowienia, na które przysługuje prawo do wniesienia zażalenia. Składa się je w terminie 7 dni. Odwołanie to składa się do sądu wyższej instancji, co oznacza, że jeżeli odmowy dokonał sąd rejonowy, zażalenie składa się do sądu okręgowego, z kolei, gdy zgody nie wyraził sąd okręgowy, do sądu apelacyjnego.
Zażalenie składa się w formie pisemnej. Oznacza to, że musi ono spełniać warunki przewidziane dla pism procesowych, czyli zawierać takie elementy jak miejscowość i datę sporządzenia, dane skarżącego, oznaczenie sądu oraz rodzaju pisma, wskazanie sygnatury stron, przedstawienie stanowiska w sprawie i jego uzasadnienie oraz podpis skarżącego.
Oddalenie wniosku o odroczenie wykonania kary wiąże się najczęściej z oceną okoliczności faktycznych. Z tego względu w zażaleniu często podnosi się zarzuty błędnej oceny okoliczności, które przemawiają za odroczeniem kary, czyli błędu w ustaleniach faktycznych. Następnie należy sformułować odpowiedni wniosek dotyczący zmiany postanowienia i odroczenia kary albo uchylenia postanowienia i przekazania sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.
W uzasadnieniu natomiast warto wskazać negatywne skutki, jakie pociągnie za sobą wykonanie kary we wcześniejszym terminie. Istotne znaczenie mogą mieć tutaj załączniki w postaci zaświadczeń lekarskich bądź innych dokumentów potwierdzających przywoływane okoliczności.
Odroczenie wykonania kary a rodzaj kary
Odroczenie wykonania kary różni się w przypadku poszczególnych sankcji. Poniżej omówię, jak to wygląda w przypadku kary pozbawienia wolności, grzywny oraz kary ograniczenia wolności. Okazuje się bowiem, że zachodzą tutaj istotne różnice wynikające z natury tychże kar.
Odroczenie wykonania kary grzywny
Gdy chodzi o grzywnę, jej odroczenie polega na rozłożeniu jej na raty. W myśl art. 49 § 1 KKW, jeżeli natychmiastowe wykonanie grzywny pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki sąd może rozłożyć grzywnę na raty na czas nieprzekraczający 1 roku, licząc od dnia wydania pierwszego postanowienia w tym zakresie.
W praktyce taka sytuacja może mieć miejsce, jeśli uiszczenie grzywny mogłoby radykalnie wpłynąć na niemożliwość zaspokojenia przez rodzinę skazanego podstawowych potrzeb życiowych.
Natomiast w szczególnych przypadkach, na przykład, gdy grzywna jest bardzo wysoka, istnieje możliwość jej rozłożenia na raty na okres do 3 lat (art. 49 § 2 KKW).
Odroczenie wykonania kary ograniczenia wolności
Odroczeniu może ulec również kara ograniczenia wolności (art. 62 KKW). Jest ono możliwe, gdy wykonanie kary ograniczenia wolności na czas do 6 miesięcy, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki.
Taka sytuacja może mieć miejsce jeśli odbywanie kary ograniczenia wolności istotnie wpłynęłoby na zobowiązania zawodowe skazanego (np. wykonywanie pracy kierowcy zawodowego) lub rodzinne (np. stała opieka nad niepełnosprawnym dzieckiem).
Przeczytaj także: Zmiana kary ograniczenia wolności na grzywnę
Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności
Zgodnie z art. 151 § 1 i 2 KKW odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności możliwe jest w następujących sytuacjach:
- sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności na okres do roku, jeżeli natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki. W stosunku do skazanej kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem sąd może odroczyć wykonanie kary na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka;
- sąd może odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności w wymiarze do roku, jeżeli liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekracza w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów; odroczenia nie udziela się skazanym, którzy dopuścili się przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia, skazanym określonym w art. 64 § 1 lub 2 lub w art. 65 Kodeksu karnego, a także skazanym za przestępstwa określone w art. 197-203 Kodeksu karnego (na przykład zgwałcenie, pedofilia czy też kazirodztwo) popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych.
Sprawdźmy, jak odroczenie wykonania kary ma się do dozoru elektronicznego. Otóż pomiędzy tymi instytucjami zachodzą poważne różnice, o których warto wiedzieć.
Odroczenie wykonania kary a dozór elektroniczny
Odroczenie wykonania kary może być niekiedy mylone z dozorem elektronicznym. Ten drugi to specjalna możliwość odbycia kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym.
Aby odbywanie kary w takich warunkach było możliwe, skazany zobowiązany jest do noszenia na nodze albo ręce nadajnika radiowego, który jest połączony z urządzeniem monitorującym znajdującym się w jego mieszkaniu. Dzięki temu możliwe jest kontrolowanie miejsca pobytu skazanego. Gdyby dopuścił się złamania orzeczenia sądu, o takim fakcie poinformowany zostałby sędzia oraz kurator.
Zastosowanie wobec skazanego dozoru elektronicznego możliwe jest na wniosek. Mogą go złożyć następujące osoby:
- skazany;
- obrońca skazanego;
- prokurator;
- sądowy kurator zawodowy;
- dyrektor zakładu karnego, gdy skazany przebywa w tego rodzaju placówce.
Warto dodać, iż sąd może udzielić zezwolenia na odbycie kary w warunkach dozoru elektronicznego osobie skazanej na karę pozbawienia wolności, w tym również osobie, wobec której orzeczono karę zastępczą za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe nieprzekraczającą 1 roku i 6 miesięcy, posiadającym miejsce stałego pobytu oraz zgodę osób pełnoletnich wspólnie z nimi zamieszkujących.
Z powyższego wynika wprost, że dozór elektroniczny jest formą wykonywania kary, z kolei odroczenie jej wykonania polega na odłożeniu kary w czasie.
Zobacz także: Wniosek o dozór elektroniczny
Odroczenie wykonania kary a recydywa
Odroczenie wykonania kary możliwe jest również w przypadku recydywistów. Podstawę takie rozwiązania może stanowić sytuacja zdrowotna lub rodzinna skazanego. Ograniczeniem w tym zakresie może być jednak przepełnienie zakładów karnych. Otóż recydywiści nie mogą powoływać się w składanym przez siebie wniosku na tę okoliczność.
A co, jeżeli termin odroczenia kary już minął? Czy to oznacza, że skazany musi udać się do więzienia? Czy może istnieje możliwość kolejnego odroczenia?
Minął termin odroczenia kary – co dalej?
Odroczenie wykonania kary jest udzielane przez sąd na określony czas. W razie upłynięcia tego terminu skazany może wnioskować o ponowne odroczenie. Oczywiście muszą do tego istnieć podstawy – takie sam jak w przypadku pierwszego wystąpienia. Natomiast, jeżeli skazany nie złoży takiego wniosku bądź też, gdy zostanie on odrzucony, wówczas będzie musiał stawić się w wyznaczonym terminie w zakładzie karnym.
Czy Ty lub Twój bliski potrzebujesz pomocy adwokata?
Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.
W trudnych sprawach działam w CAŁEJ POLSCE!
Umów się na konsultację!
Adwokat
Marlena Słupińska-Strysik
e-mail: biuro@slupinska.eu
tel. 61 646 00 40
tel. 68 419 00 45
tel. 52 511 00 65
UWAGA! W powyższy artykuł nie stanowi porady prawnej ani jej substytutu. Nie może też stanowić inspiracji do obrony w procesie karnym. Jeśli jesteś oskarżony w sprawie karnej koniecznie skontaktuj się z adwokatem!
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych. Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
Dodaj komentarz