Co do zasady, jeżeli dziecko nosi nazwisko ojca, a jego decyzyjność w tym zakresie została ograniczona przez sąd, matka dziecka może zmienić nazwisko dziecka bez zgody ojca.
Czy zmiany nazwiska dziecka można dokonać, gdy ojciec ma ograniczone prawa?
Tak, można zmienić nazwisko dziecka bez zgody ojca, jeżeli jego władza rodzicielska została ograniczona przez sąd m.in. w zakresie współdecydowania o nazwisku dziecka lub gdy drugi rodzic został całkowicie pozbawiony władzy rodzicielskiej.
Jeżeli natomiast władza rodzicielska nie została ograniczona w zakresie współdecydowania o nazwisku dziecka, zgoda ojca jest wymagana. Jeżeli brak jest zgody ojca, matka dziecka powinna wystąpić do sądu z wnioskiem o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka i uzyskać zgodę sądu.
Złożenie wniosku o zmianę nazwiska dziecka krok po kroku
- W przypadku zmiany nazwiska dziecka w trybie administracyjnym, z pominięciem procedury sądowej, konieczne jest złożenie wniosku do Urzędu Stanu Cywilnego. We wniosku należy wskazać, jakie nazwisko ma nosić dziecko oraz jaki jest powód zmiany nazwiska (powołując się m.in. na zasadę dobra dziecka). Do pisma należy załączyć orzeczenie organu orzekającego na dowód ograniczenia drugiemu rodzicowi decyzyjności w tym zakresie lub odebrania praw rodzicielskich ojcu.
- W przypadku braku zgody drugiego z rodziców na zmianę nazwiska należy złożyć wniosek o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka do właściwego sądu opiekuńczego, tj. do wydziału Rodzinnego i Nieletnich Sądu Rejonowego. Wniosek należy uzasadnić i należycie uargumentować. Powodem może być przykładowo 👉 szkoda majątkowa wyrządzona dziecku przez ojca, brak więzi emocjonalnej dziecka z biologicznym ojcem, brak zainteresowania życiem dziecka.
- Zgodnie z art. 8 ustawy o zmianie imienia lub nazwiska, jeżeli małoletni ukończył 13 lat, do zmiany nazwiska konieczne jest wyrażenie zgody przez dziecko.
- Postanowienie sądu zastępuje zgodę drugiego rodzica i stanowi podstawę do złożenia wniosku w Urzędzie Stanu Cywilnego o zmianę nazwiska osoby małoletniej.
- Urząd Stanu Cywilnego wydaje decyzję o zmianie nazwiska, która umożliwia uzyskanie i wyrobienie nowych dokumentów tożsamości (np. dowód osobisty, paszport, legitymację szkolną).
✍️ Dowiedz się więcej 👉👉 Wniosek o zmianę nazwiska – uzasadnienie, wzór, przykłady 📃👧
Kiedy jest możliwa zmiana nazwiska dziecka bez zgody ojca? – 4 sytuacje
Oto 4 przykładowe sytuacje, kiedy możliwa jest zmiana nazwiska dziecka bez zgody drugiego rodzica:
- ojciec został pozbawiony władzy rodzicielskiej lub została ona ograniczona w zakresie decyzyjności co do nazwiska małoletniego;
- ojciec dziecka nie żyje;
- ojciec dziecka nie posiada pełnej zdolności do czynności prawnych (np. zostały ubezwłasnowolniony całkowicie);
- ojciec dziecka nie jest znany.
👀 Dowiedz się czy proces zmiany nazwiska wpływa na prawo do alimentów na dziecko 👉 Zmiana nazwiska dziecka na nazwisko ojczyma a alimenty 👨🦰💸👧
Brak zgody na zmianę nazwiska dziecka przez ojca – kiedy sprzeciw drugiego rodzica na zmianę nazwiska jest możliwy?
Ojciec dziecka może sprzeciwić się zmianie nazwiska przykładowo, gdy:
- przysługuje mu pełnia praw rodzicielskich, nie jest wykonywana opieka naprzemienna (dziecko jest przy matce), a kontakty odbywają się przykładowo w weekend;
- wykonuje opiekę naprzemienną z matką i przysługuje mu pełnia praw rodzicielskich;
- prawa rodzicielskie ojca są ograniczone w innym zakresie niż decyzyjność pod kątem nazwiska.
👇🤓 Z praktyki
Rozwód nie oznacza automatycznej zmiany nazwiska, nawet jeżeli sąd rozwiązał małżeństwo z orzeczeniem o winie współmałżonka, a ten dopuścił się np. przemocy wobec małoletniego.
Ograniczenie praw rodzicielskich ojcu a proces zmiany nazwiska dziecka
Sad może ograniczyć władzę rodzicielską w zakresie współdecydowania o nazwisku dziecka przykładowo w sytuacji, gdy ojciec dziecka:
- zaniedbuje małoletniego, sprowadza go na demoralizującą drogę i wpływa negatywnie na jego rozwój;
- jest uzależniony od alkoholu, narkotyków lub innych substancji odurzających;
- był karany za przestępstwa i pozbawiono go lub ograniczono mu w znacznym stopniu prawa publiczne;
- nie interesuje się losem małoletniego.
Ewentualne ograniczenie lub pozbawienie władzy rodzicielskiej przez ojca nie skutkuje automatyczną zmianą nazwiska dziecka. Procedura odbywa się na wniosek drugiego rodzica posiadającego pełnię praw rodzicielskich.
Podsumowanie – co nie stanowi przeszkody do zmiana nazwiska dziecka?
✔️ Ograniczenie władzy rodzicielskiej oznacza pozbawienie pewnej decyzyjności ojca w sprawach dotyczących dziecka. Zmiana nazwiska może należeć do takich przypadków
✔️ Możliwość zmiany nazwiska dziecka została uregulowana w Ustawie o zmianie imienia i nazwiska.
✔️ Zmiana nazwiska rozciąga się na dzieci z małżeństwa lub związku nieformalnego.
✔️ Co do zasady zmiana nazwiska małoletniego dziecka może nastąpić w przypadku wyrażenia zgody na zmianę nazwiska dziecka przez obydwoje rodziców. Jeżeli jeden z rodziców nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych albo został pozbawiony władzy rodzicielskiej, jego zgoda na zmianę nazwiska nie jest potrzebna.
✔️ Dziecko zamieszkałe poza terenem Polski może zmienić nazwisko za pośrednictwem konsula właściwego.
Źródło:
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych.Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
