Znieważenie zwłok jest przestępstwem z art. 262 KK. Podobnie przestępstwem jest ograbienie grobu (tzw. kradzież cmentarna). Kiedy dochodzi do zbeszczeszczania zwłok oraz znieważenia miejsca spoczynku? Na czym polega ograbienie grobu? I co najistotniejsze – co grozi za znieważenie zwłok lub za kradzież cmentarną? Odpowiedź na powyższe wiodące pytania, jak i wiele innych odpowiedzi na nurtujące znajdziesz w poniższym artykule. Zapraszam do lektury!
Potrzebujesz pomocy adwokata? A może chcesz pomóc bliskiej Ci osobie? Zapraszam do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii Adwokackiej (Adwokat Sprawy Karne). W trudnych sprawach reprezentuję klientów z całej Polski. Zapraszam do kontaktu.
Na czy polega znieważenie (zbezczeszczenie) zwłok?
Problematyka znieważenia zwłok, prochów ludzkich lub miejsca spoczynku zmarłego została zawarta w art. 262 § 1 Kodeksu karnego (KK). Kodeks karny wskazuje, że:
1. Kto znieważa zwłoki, prochy ludzkie lub miejsce spoczynku zmarłego,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Jak rozumieć znieważenie? Z sytuacją znieważenia – innymi słowy – zbeszczeszczania zwłok lub miejsca spoczynku, mamy do czynienia kiedy sprawca umyślenie:
- wyrzuca zwłoki lub prochy z trumny lub urny;
- bezprawne wyjmuje zwłoki z grobu;
- spożywa alkohol, zażywa narkotyki, opluwa lub gra w karty na grobie albo na zwłokach;
- niszczy wzniesione na grobie ozdoby i pomniki;
- umieszcza obraźliwe napisy i rysunki, zaśmieca, a także wyzywa – stosuje obraźliwe określenia w miejscu, gdzie znajdują się zwłoki lub prochy ludzkie;
- oblewa płytą nagrobkową nieczystościami lub farbą;
- zmienia ustalone położenie zwłok i przeznaczenie grobu;
- rozkopuje grób;
- rozbija pomnik, nagrobek;
- wyszydza zwłoki lub ich części albo ich poruszanie wśród obelżywych i szyderczych uwag.
Bez trudu możesz zauważyć, że jest to zachowanie związane z brakiem szacunku do zmarłego. Zwłaszcza chodzi o zachowanie, które obraża zmarłego oraz demonstruje lekceważący stosunek słownie czy też, poprzez gesty. W tym miejscu zaznaczę, że ze znieważeniem nie będziemy mieli do czynienia przy pasywnym nieokazywaniu należnego szacunku (np. przy obojętnym przejściu obok ludzkich zwłok).
A teraz zastanówmy się czym są zwłoki lub prochy ludzkie. A także jak rozumieć miejsce spoczynku osoby zamarłej.
Omówione wyżej przestępstwo znieważenia dotyczy bowiem:
- zwłok – pojęcia, które określa ciało osoby zmarłej (także zmarłych noworodków);
- prochów ludzkich – szczątki w postaci popiołu będące pozostałościami po kremacji;
- miejsca spoczynku zmarłego – każdego miejsca, w którym umieszczone zostały zwłoki ludzkie: na stałe (np. grób), jak i tymczasowo (np. kostnica, prosektorium), a być może także karawan pogrzebowy.
Uwaga! Pojęcie grobu także należy rozumieć szerzej. Grobem nie jest tylko pomnik i kilka metrów sześciennych gruntu pod pomnikiem. Znieważeniu mogą ulec także kwiaty, znicze, krzyże, tabliczki i cała „infrastruktura”, która łączy się z miejscem pochówku.
Wiesz już na czym polega przestępstwo znieważenia zwłok, prochów lub grobu. Sprawdźmy jaki wymiar kary grozi za popełnienie omawianego występku.
Przeczytaj także: Co grozi za kradzież – art. 278 KK
Kara za zbezczeszczenie zwłok, prochów ludzkich i znieważenie miejsca spoczynku zmarłego
Zasadniczo występek znieważenia zwłok, ujęty w art. 262 § 1 KK jest zagrożony grzywną, karą ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2. Możliwe jest zatem warunkowe umorzenie postępowania. Nieco inaczej będzie kształtować się sytuacja w przypadku ograbienia grobu, zwłok czy też innego miejsca spoczynku osoby zmarłej. Zauważ, że są to dwie, odrębne sytuacje. Przejdźmy teraz do § 2 komentowanego artykułu. Uzmysłowię Ci, jak należy interpretować ograbienie grobu.
Na czym polega ograbienie grobu?
Zacznijmy od krótkiego kodeksowego brzmienia omawianego przestępstwa. Przepis art. 262 § 2 ma następujące brzmienie:
2. Kto ograbia zwłoki, grób lub inne miejsce spoczynku zmarłego,
podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Jak rozumieć ograbienie? Otóż ograbienie to nic innego jak ,,okradzenie’’ w znaczeniu potocznym. Mówiąc prościej jest to tyle co okradanie (zwłok, grobu czy miejsca spoczynku zmarłego), czyli zabranie rzeczy, która do sprawcy nie należy, najczęściej w celu przywłaszczenia. Zwróć uwagę, że w art. 262 § 2 Kodeksu karnego, w przeciwieństwie do wyżej omówionego § 1, nie ma mowy o prochach ludzkich.
Przykład:
Za przykład ograbienia zwłok należy uznać zabranie przedmiotów, które zmarły miał na sobie np.:
- biżuteria,
- cenne okulary,
- zegarek,
- części garderoby,
Przykładem ograbienia zwłok będzie ponadto zabranie takich przedmiotów, jak np.:
- złote zęby,
- protezy,
- rzeczy wsadzone do trumny przez krewnych.
Natomiast za przykład ograbianie grobu w grę wchodzi m.in.:
- kradzież rzeźb umieszczonych na grobie;
- kradzież elementów metalowych;
- kradzież kwiatów z cmentarza;
- kradzież zniczy;
- kradzież płyty nagrobkowej.
Zauważ, że rzecz nie musi przedstawiać żadnej wartości materialnej. Co więcej, bez znaczenia jest to do kogo rzecz ta wcześniej należała. W omawianej sytuacji kluczowym jest, że rzecz znajduje się na zwłokach lub znajduje się przy zwłokach – w grobie lub innym miejscu spoczynku osoby zmarłej.
Przeczytaj również: Użycie dokumentu poświadczającego nieprawdę – art. 273 KK
Kara za ograbienie grobu
Zasadniczo kradzież cmentarna jest zagrożona karą pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Co za tym idzie – wysokość kary uniemożliwia warunkowe umorzenie postępowania karnego. Zwróć uwagę, że w tym przypadku kodeks przewiduje surowszą karę w przeciwieństwie do wyżej omówionej kary, ujętej w art. 262 § 1 KK. Jest to odzwierciedlenie znacznej – szczególnie dotkliwej – społecznej szkodliwości omawianego przestępstwa. Jest to bowiem szczególnie dotkliwy rodzaj znieważenia człowieka po jego śmierci.
Podsumowując, nie powinno budzić większych kontrowersji stwierdzenie, że przestępstwa te dość często pojawiają się w polskiej rzeczywistości. Pamiętaj, że każdego uważa się za niewinnego, dopóki jego wina nie zostanie stwierdzona prawomocnym wyrokiem sądu. Mając na uwadze powyższe, warto skorzystać z pomocy fachowego pełnomocnika.
Sprawdź również: Ciężki uszczerbek na zdrowiu – art. 156 KK
Czy Ty lub Twój bliski potrzebujesz pomocy adwokata?
Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.
W trudnych sprawach działam w CAŁEJ POLSCE!
Umów się na konsultację!
Adwokat
Marlena Słupińska-Strysik
e-mail: biuro@slupinska.eu
tel. 61 646 00 40
tel. 68 419 00 45
tel. 52 511 00 65
UWAGA! W powyższy artykuł nie stanowi porady prawnej ani jej substytutu. Nie może też stanowić inspiracji do obrony w procesie karnym. Jeśli jesteś oskarżony w sprawie karnej koniecznie skontaktuj się z adwokatem!
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych.Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
Czy ten sam przepis, czyli art. 262 § 2 ma zastosowanie, jeżeli ktoś kogoś pozbawi życia (umyślnie lub nie) i zabierze jego przedmioty, jakie miał przy sobie (np. odzież, pieniądze, telefon komórkowy)?