W polskim Kodeksie karnym (KK) zostało stypizowanych wiele różnego rodzaju przestępstw przeciwko dokumentom. Niektóre z tych czynów zabronionych nie są nawet powszechnie znane. Najlepszym tego przykładem jest ukrycie dokumentów, które zostało ujęte w art. 276 KK. Tymczasem w ostatnich latach stwierdzano średnio ponad 3.000 przestępstw ukrywania dokumentów! Dlatego zarzuty z art. 276 KK opiszę poniżej.

Potrzebujesz pomocy adwokata? A może chcesz pomóc bliskiej Ci osobie? Zapraszam do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii Adwokackiej (Adwokat Sprawy Karne). W trudnych sprawach reprezentuję klientów z całej Polski. Zapraszam do kontaktu.

Ukrycie dokumentów – główne wnioski

• Ukrycie dokumentu stanowi przestępstwo na gruncie przepisów Kodeksu karnego.
• Polega ono na ukryciu dokumentu w miejscu, które jest niewidoczne, zasłonięte i zarazem bezpieczne, w związku z czym osoba uprawniona do korzystania z dokumentu nie ma do niego dostępu.
• Ukrycia nie należy mylić z usunięciem, które polega na podjęciu czynności zmierzających do uczynienia dokumentu niedostępnym dla osoby mającej do niego prawo.
• Przestępstwo ukrycia dokumentu jest zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 2.
• W przypadku przestępstwa z art. 276 KK często jest szansa na ułożenie rozsądnej linii obrony.

Ukrycie dokumentów – na czym polega?

Jak już wspomniałam na wstępie, przestępstwo ukrycia dokumentów zostało uregulowane w art. 276 KK. Zgodnie z tym przepisem:

Kto niszczy, uszkadza, czyni bezużytecznym, ukrywa lub usuwa dokument, którym nie ma prawa wyłącznie rozporządzać, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Warto zwrócić uwagę, iż ustawodawca dokonał rozróżnienia pomiędzy ukryciem a usunięciem dokumentów. Za chwilę wyjaśnię tę różnicę.

Ukrycie dokumentów

Poprzez pojęcie ukrycie należy w tym przypadku rozumieć to samo działanie, jakie jest określane tym słowem w języku potocznym. W mowie codziennej poprzez ukrycie należy rozumieć umieszczenie jakiejś rzeczy w miejscu, które jest niewidoczne, zasłonięte i zarazem bezpieczne, w związku z czym dana osoba bądź krąg osób nie ma dostępu do tej rzeczy.

Dlatego przestępstwo ukrycia dokumentów polega na usunięciu dokumentu z miejsca, w którym się on znajduje przez osobę niemającą prawa do wyłącznego rozporządzania nim, wskutek czego staje się on niedostępny dla osób, które są uprawnione do korzystania z danego dokumentu. Co więcej, w ten sam sposób należy rozumieć czasowe uniemożliwienie korzystania z dokumentu.

Należy również dodać, iż zaprzeczenie, że jest się w posiadaniu danego dokumentu, oraz przechowywanie go wbrew woli uprawnionego i niewydawanie, jest równoznaczne z jego ukryciem.

Przypisanie komuś winy za popełnienie ukrycia dokumentów wiąże się z koniecznością udowodnienia jednej z dwóch okoliczności:

• Pierwszą z nich jest wykazanie, że oskarżony działał w celu ukrycia dokumentu przed osobą, która jest uprawniona do dysponowania nim.
• Drugą natomiast jest ukrycie w porozumieniu z inną osobą albo osobami dokumentu, którym sprawca nie miał prawa w żaden sposób rozporządzać.

W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że do przestępstwa z art. 276 KK nie dochodzi, jeżeli działanie oskarżonego ograniczy się wyłącznie do braku jakiejkolwiek reakcji w stosunku do innej osoby, która dopuściła się ukrycia dokumentu. Co więcej, przestępstwem nie jest także zatajenie treści dokumentu oraz bezprawne posiadanie bądź posługiwanie się dokumentem, do którego dana osoba nie ma prawa wyłącznego rozporządzania.

Usunięcie dokumentu

Drugim wariantem czynu określonego w art. 276 KK, który zasługuje na omówienie, jest usunięcie dokumentu. Poprzez usunięcie dokumentu należy rozumieć podjęcie czynności zmierzających do uczynienia dokumentu niedostępnym dla osoby mającej do niego prawo. Co ważne, w takim przypadku osoba uprawniona może znać miejsce, w którym przechowywany jest dokument. Należy również dodać, że można się go dopuścić wyłącznie działając umyślnie z zamiarem bezpośrednim albo ewentualnym.

Czynności zmierzające do usunięcia dokumentu mogą mieć rozmaity charakter. Mianowicie można w tym kontekście wskazać na przykład zamknięcie go w sejfie, do którego nie wszyscy mają dostęp, czy też wywiezienie w inne miejsce.

Zastanówmy się teraz, kto może być sprawcą przestępstwa określonego w art. 276 KK.

Ukrycie dokumentów – sprawca przestępstwa

Na wstępie należy zaznaczyć, iż przestępstwo ukrycia dokumentów ma charakter materialny. Może być ono popełnione wyłącznie wskutek działania sprawcy, a jego skutek powinien być widoczny w świecie zewnętrznym. Istotne jest to, że sprawcą przestępstwa polegającego na ukryciu dokumentów może być każdy, ponieważ czyn ten ma charakter powszechny. Wyjątkiem jest tutaj osoba wyłącznie uprawniona do dysponowania danym dokumentem.

Zobacz także: Poświadczenie nieprawdy – jak się bronić

Pomyślmy teraz o przykładzie sytuacji, która może stanowić przestępstwo opisane w art. 276 KK.

Ukrycie dokumentów – przykład

Przestępstwo ukrycia dokumentów nie należy do katalogu najczęściej popełnianych czynów zabronionych. Niemniej jednak istnieje pewna sytuacja, z którą można spotkać się w praktyce sądowej.

Mianowicie chodzi tutaj o zobowiązanie strony przez sąd w postępowaniu cywilnym do złożenia jakiegoś dokumentu, który jest istotny z punktu widzenia rozpatrywanej sprawy. W takim przypadku osoba, która nie dopełni tego obowiązku, może zostać ukarana przez sąd karą grzywny do 5 000 złotych.

Ukrywanie dokumentów często ma też miejsce w biznesie oraz w administracji. Bardzo często motywacja sprawcy związana jest z chęcią uniknięcia odpowiedzialności porządkowej, pracowniczej lub dyscyplinarnej. Sprawcy nierzadko zdają sobie sprawę, że ukrywając dokument narażają się na ryzyko odpowiedzialności karnej.

Należy dodać, iż w art. 276 KK przewidziano tylko jedną karę za ukrycie dokumentów. Jest nią kara pozbawienia wolności do lat 2. Żeby zastosowanie tej sankcji było możliwe, niezbędne jest uprzednie przeprowadzenie postępowania karnego. W praktyce orzeczniczej często kary bywają jednak niższe.

Dla wysokości kary ważne jest bowiem nie tylko, że w ogóle doszło do popełnienia przestępstwa. Liczą się także okoliczności jego popełnienia, zachowanie się sprawcy, jego motywacja, a także to jaki dokument ukryto i jakie negatywne skutki wystąpiły w zw. z jego ukryciem. Dlatego nawet w przypadku przestępstwa ukrywania dokumentów z art. 276 KK jest szansa na ułożenie dobrej linii obrony!

Czy Ty lub Twój bliski potrzebujesz pomocy adwokata?

Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.

W trudnych sprawach działam w CAŁEJ POLSCE!

Umów się na konsultację!

Adwokat

Marlena Słupińska-Strysik

e-mail: biuro@slupinska.eu

tel. 61 646 00 40

tel. 68 419 00 45

tel. 52 511 00 65

UWAGA! W powyższy artykuł nie stanowi porady prawnej ani jej substytutu. Nie może też stanowić inspiracji do obrony w procesie karnym. Jeśli jesteś oskarżony w sprawie karnej koniecznie skontaktuj się z adwokatem!

Komentarze: