Bez względu na to, jaki ustrój majątkowy panuje w danym małżeństwie, każdy z małżonków ma swój majątek osobisty. W związku z tym pojawia się pytanie, jak okoliczność ta wpływa na dziedziczenie żony po zmarłym mężu. W niniejszym artykule opiszę temat „Dziedziczenie po mężu a jego majątek osobisty”.
Masz problem z nabyciem spadku? Możesz skorzystać z moich usług. Posiadam bogate doświadczenie w sprawach spadkowych. Udzielam porad prawnych dla klientów z całej Polski, w tym także online i przez telefon. Zapraszam do zapoznania się z moją ofertą (Adwokat Prawo Spadkowe Poznań) oraz do kontaktu.
Dziedziczenie po mężu a jego majątek osobisty – główne wnioski
- Majątek osobisty małżonka to przedmioty i prawa, które zostały nabyte przed zawarciem małżeństwa, bądź nabyte już po zawarciu związku i przeznaczone do jego wyłącznego użytku oraz są przekazywane w drodze dziedziczenia i darowizny.
- Dziedziczenie ma miejsce na podstawie ustawy (Kodeksu cywilnego) albo testamentu.
- Dziedziczeniu podlega również majątek osobisty spadkodawcy.
Czym jest majątek osobisty małżonka?
Majątkiem osobistym małżonka jest – mówiąc najprościej – wszystko to, co nie wchodzi w skład majątku wspólnego. Chodzi więc tutaj o przedmioty, które zostały nabyte jeszcze przed zawarciem małżeństwa, a więc na przykład posiadane przed ślubem mieszkanie, samochód czy pieniądze na koncie bankowym.
To jednak nie wszystko, albowiem majątek osobisty może ulec powiększeniu także po zawarciu małżeństwa. Otóż takie składniki majątkowe jak na przykład przedmioty osobistego użytku (odzież, kosmetyki), odszkodowania, czy też nagrody stanowią wyłączną własność jednego z małżonków. Co więcej, zasadniczo również rzeczy nabyte w ramach dziedziczenia bądź darowizny także wchodzą w skład majątku osobistego, chyba że inaczej zastrzeżono w testamencie albo umowie.
Istotne jest, że to małżonek, którego własność stanowią przedmioty wchodzące w skład majątku osobistego, nimi zarządza. Może on dysponować nimi w sposób swobodny, nie pytając o zgodę drugiego małżonka.
Sprawdźmy teraz, jak wygląda dziedziczenie.
Przeczytaj również: Ile wynosi zachowek – przykłady
Dziedziczenie po zmarłym mężu
Zgodnie z obowiązującymi przepisami istnieją dwa sposoby powołania do spadku. Pierwszym z nich jest ustawa, czyli Kodeks cywilny, natomiast drugim testament.
Jeżeli chodzi o dziedziczenie ustawowe, to znajduje ono zastosowanie, gdy spadkodawca – na przykład mąż – nie sporządził testamentu.
W sytuacji, gdy małżonkowie nie mają dzieci (także z poprzednich związków), żona dziedziczy połowę spadku, natomiast rodzice męża drugą połowę w częściach równych, czyli po 1/4 wartości masy spadkowej. Gdyby jednak któreś z rodziców męża nie dożyło otwarcia spadku, w jego miejsce powołane do dziedziczenia zostałyby jego dzieci, czyli rodzeństwo zmarłego męża. W razie, gdy są dzieci, żona i dzieci dziedziczą w częściach równych, aczkolwiek żona dziedziczy co najmniej 1/4 spadku, natomiast reszta przypada dzieciom. Jeżeli zaś mąż nie pozostawił dzieci, wnuków, prawnuków, rodziców, rodzeństwa i jego potomków, wówczas cały spadek przypada żonie.
Inaczej wygląda kwestia dziedziczenia w przypadku pozostawienia testamentu. Spadkodawca może bowiem rozporządzić swoim majątkiem w inny sposób niż ma to miejsce w razie dziedziczenia ustawowego. Musi on jednak pamiętać o tym, że pominięcie w testamencie kogoś, komu należy się spadek z ustawy, skutkuje koniecznością zapłaty zachowku przez pozostałych spadkobierców, a także o istnieniu przewidzianych w ustawie powodów wydziedziczenia.
Zastanówmy się teraz, jak wygląda kwestia dziedziczenia po mężu jego majątku osobistego.
Sprawdź także – Jak długo ważny jest testament własnoręczny?
Dziedziczenie po mężu a majątek osobisty
W myśl przepisów Kodeksu cywilnego (KC) dziedziczeniu podlega cały majątek spadkodawcy. Nie jest zatem istotne, kiedy i w jaki sposób zostały nabyte poszczególne jego składniki. W chwili otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy, wchodzą one do masy spadkowej. Z powyższego jednoznacznie wynika zatem, że dziedziczeniu na ogólnych zasadach podlega również majątek osobisty spadkodawcy.
Warto zwrócić uwagę na pewną kwestię, która w praktyce wzbudza wiele emocji. Mianowicie chodzi tutaj o intercyzę, czyli małżeńską umowę majątkową. Fakt zawarcia intercyzy nie powoduje, że małżonkowie nie dziedziczą po sobie. Innymi słowy, intercyza nie ma żadnego wpływu na dziedziczenie.
Kiedy żona będzie wykluczona z dziedziczenia?
Wyłączenie dziedziczenia żony po zmarłym mężu może nastąpić w trzech przypadkach.
Pierwszy z nich został wskazany w art. 940 § 1 KC, zgodnie z którym małżonek jest wyłączony od dziedziczenia, jeżeli spadkodawca wystąpił o orzeczenie rozwodu lub separacji z jego winy, a żądanie to było uzasadnione. O tym, czy w danej sytuacji żądanie było uzasadnione, zawsze decyduje sąd.
Z kolei drugi polega na niegodności dziedziczenia. Jest ono możliwe w trzech sytuacjach, mianowicie, gdy żona:
- dopuściła się umyślnie ciężkiego przestępstwa przeciwko mężowi;
- podstępem lub groźbą nakłoniła męża do sporządzenia lub odwołania testamentu albo w taki sam sposób przeszkodziła mu w dokonaniu jednej z tych czynności;
- umyślnie ukryła lub zniszczyła testament męża, podrobiła lub przerobiła jego testament albo świadomie skorzystała z testamentu przez inną osobę podrobionego lub przerobionego.
O wydziedziczeniu zawsze decyduje sąd, po wcześniejszym rozpoznaniu danej sprawy.
Trzeci przypadek wiąże się z instytucją tzw. wydziedziczenia. Polega ono na pozbawieniu żony prawa do zachowku. Może być ono dokonane jedynie w testamencie i jedynie z przyczyn wprost określonych przez przepisy prawa.
Zobacz także: Jak i kiedy można wydziedziczyć dziecko
Potrzebujesz pomocy adwokata?
Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.
W trudnych sprawach spadkowych działam w CAŁEJ POLSCE!
Udzielam także konsultacji telefonicznych oraz konsultacji online. Pamiętaj, że walka o spadek to poważna sprawa, dlatego warto skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego.
Masz pytania? Napisz! Zadzwoń!
Adwokat
Marlena Słupińska-Strysik
e-mail: biuro@slupinska.eu
tel. 61 646 00 40
tel. 68 419 00 45
tel. 52 511 00 65
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych. Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
Dodaj komentarz