Wbrew temu, co myśli wiele osób, obowiązek alimentacyjny nie dotyczy wyłącznie dzieci i ich rodziców w tradycyjnej konfiguracji. Prawo przewiduje również sytuacje, w których to rodzice mogą domagać się wsparcia finansowego od dorosłych już dzieci. W praktyce zdarza się to wtedy, gdy rodzice nie są w stanie utrzymać się samodzielnie a dzieci, w miarę swoich możliwości, mogą i powinny im pomóc.
Alimenty dla rodziców – podstawowe warunki przyznania świadczenia
Rodzice mogą wystąpić o alimenty wtedy, gdy znajdują się w niedostatku. Oznacza to, że nie są w stanie zaspokoić podstawowych potrzeb życiowych, takich jak:
- wyżywienie,
- opłaty mieszkaniowe,
- leczenie.
Pełnoletnie dziecko, które posiada możliwości zarobkowe i majątkowe, powinno im w takiej sytuacji pomóc finansowo.
Obowiązek alimentacyjny wobec rodzica – kiedy sąd może odmówić przyznania alimentów na rodziców?
Sam fakt pokrewieństwa i niedostatku po stronie rodziców nie wystarcza do uzyskania alimentów, jeśli rodzice w przeszłości rażąco zaniedbali swoje obowiązki wobec dziecka. Sąd może uznać, że żądanie jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, zwłaszcza jeśli rodzice:
- nie łożyli na utrzymanie dziecka,
- porzucili je,
- w żaden sposób nie zainteresowali się jego losem.
Takie zachowanie bywa podstawą do oddalenia powództwa o alimenty, nawet w sytuacji realnej potrzeby po stronie rodziców.
🤓 Sprawdź 👉👉 Art. 5 Kodeksu cywilnego – zasady współżycia społecznego🤝🌏
Ile wynoszą alimenty na rzecz rodziców? – wysokość alimentów wobec rodziców zasądzona przez sąd
Przy określaniu wysokości świadczenia sąd uwzględnia przede wszystkim usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rodzica i możliwości zarobkowe dziecka. Pod uwagę brane są koszty życia, opieki medycznej, rehabilitacji czy zakupów niezbędnych do utrzymania rodziców.
Sąd bada również dochody, wydatki i całokształt sytuacji życiowej dziecka oraz ewentualne zobowiązania, np. posiadanie własnej rodziny na utrzymaniu.
👀 Sprawdź także👉👉 Inflacja a alimenty – jak inflacja wpływa na wysokość alimentów? 📈💸
Czy istnieje minimalna lub maksymalna wysokość alimentów na rodziców?
W przepisach nie ma wyznaczonych kwot granicznych minimalnych ani maksymalnych alimentów na rodziców. Każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie.
Dla jednego rodzica wystarczające może być kilkaset złotych, pokrywających opłaty za leki, podczas gdy inny będzie potrzebował znacznie większej pomocy. Ostateczną decyzję zawsze podejmuje sąd na podstawie materiału dowodowego i analizy sytuacji obu stron.
Kiedy dorosłe dzieci mogą uniknąć płacenia alimentów na rzecz rodziców?
Sąd, rozstrzygając o alimentach dla rodziców, bierze również pod uwagę to, w jaki sposób wypełniali oni obowiązki rodzicielskie w przeszłości. Jeżeli rodzice przez wiele lat zaniedbywali dzieci i nie przyczyniali się do ich wychowania ani utrzymania, a nawet dopuścili się wobec nich rażących zaniedbań czy nadużyć, dziecko ma prawo bronić się przed obowiązkiem alimentacji, powołując się na zasady współżycia społecznego.
Oprócz wyżej wspomnianych rażących zaniedbań istnieją też inne przypadki. Wystarczy, że dziecko samo zmaga się z trudnymi warunkami finansowymi, np. jest niezdolne do pracy z powodu choroby, a jego zarobki są niewystarczające do pokrycia podstawowych wydatków. Jeśli sąd stwierdzi, że dziecko nie jest w stanie wywiązać się z dodatkowych zobowiązań, może oddalić powództwo rodziców.
💡Przykład – kiedy dziecko powinno płacić alimenty na rzecz rodzica:
Pani Maria przez całe życie samodzielnie wychowywała swoją córkę. Mąż opuścił rodzinę, a ona przez długie lata płaciła alimenty na dziecko męża z poprzedniego związku, choć nie miał on żadnej styczności z ich wspólną córką. Po latach córka dorosła i zaczęła osiągać stabilne dochody. Niestety pani Maria zachorowała i znalazła się w trudnej sytuacji finansowej. W jej przypadku obowiązek alimentacyjny córki wydaje się uzasadniony, ponieważ wcześniej matka wypełniała obowiązki opiekuńcze i łożyła na utrzymanie dziecka, mimo własnych przeciwności losu.
Jak rodzice mogą skutecznie uzyskać alimenty od dziecka? – 3 kroki!
Formalności krok po kroku – pozew o alimenty dla rodziców
Rodzic, który chce dochodzić alimentów od dziecka, powinien:
- Złożyć pozew o alimenty do sądu rejonowego właściwego dla miejsca zamieszkania pozwanego (czyli dziecka) lub swojego.
- W pozwie wykazać niedostatek, a także przedstawić dowody na swoje koszty utrzymania i stan zdrowia.
- Jeśli jest to możliwe, warto udokumentować relacje z dzieckiem, aby sąd mógł ocenić, czy przyznanie alimentów nie koliduje z zasadami współżycia społecznego.
Jakie dokumenty będą potrzebne w sądzie, gdy rodzic ubiega się o alimenty?
W sprawie o alimenty dla rodzica, sąd bierze pod uwagę:
- zaświadczenia lekarskie,
- dokumenty potwierdzające koszty leczenia,
- rachunki za leki,
- opinie biegłych.
Istotne są również dowody potwierdzające podjęcie przez dziecko pracy zarobkowej takie jak: umowa o pracę, umowa zlecenie, czy też PIT-y. Każda ze stron powinna przedstawić wszystkie dokumenty rzetelnie i uczciwie – na podstawie tego materiału dowodowego sąd ocenia, czy i w jakiej wysokości zasądzić alimenty.
Czy można uchylić się od płacenia alimentów na rodzica?
Jeśli w przyszłości zmienią się warunki osobiste lub warunki finansowe obu stron, można wystąpić do sądu o:
- obniżenie,
- podwyższenie
- uchylenie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka.
Dzieje się tak na przykład, gdy rodzic znajdzie dodatkowe źródło dochodu, a dziecko wpada w problemy finansowe i nie jest w stanie dalej ponosić takiego ciężaru.
🤓 Dowiedz się więcej 👉👉 Wniosek o obniżenie alimentów – wzór, uzasadnienie, opłaty 📝✍️
Kiedy warto skorzystać z pomocy adwokata? – Adwokat od prawa rodzinnego
Najlepiej skonsultować się z prawnikiem już na etapie rozważania złożenia pozwu lub przygotowywania odpowiedzi na żądanie alimentacyjne. Fachowe wsparcie pozwala uniknąć pomyłek formalnych oraz dostarcza trafnych argumentów przed sądem.
Choć na pierwszy rzut oka temat alimentów dla rodziców bywa zaskakujący, polskie prawo wyraźnie stanowi, że dorosłe dziecko powinno udzielić wsparcia tym rodzicom, którzy znajdują się w niedostatku i nie są w stanie samodzielnie się utrzymać. W każdej sprawie liczą się jednak szczegółowe okoliczności, dlatego warto podejść do tematu z należytą uwagą i, jeśli to konieczne, sięgnąć po profesjonalną poradę prawną.
Źródło:
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych.Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
Dodaj komentarz