Zrzeczenie się spadku na rzecz innej osoby – wzór pisma

Dziedziczenie majątku po śmierci bliskiej osoby nierzadko bywa źródłem wielu problemów. W polskim prawie nie ma możliwości zrzeczenia się spadku bezpośrednio na rzecz innej osoby po śmierci spadkodawcy. Zrzeczenie się dziedziczenia możliwe jest bowiem jedynie przed jego śmiercią. Po śmierci spadkodawcy dopuszczalne jest natomiast odrzucenie spadku lub zawarcie umowy o zbycie udziału.

Spis treści ukryj

1 Czy można zrzec się spadku na rzecz innej osoby po śmierci spadkodawcy?

2 Odrzucenie spadku

3 Oświadczenie o odrzuceniu spadku po śmierci spadkodawcy – wzór dokumentu

4 Zrzeczenie się dziedziczenia

5 Zrzeczenie się dziedziczenia – 3 najważniejsze informacje!

6 Umowa zbycia spadku

7 Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego

8 Ile czasu na odrzucenie spadku?

9 Zrzeczenie się części spadku – podsumowanie

Czy można zrzec się spadku na rzecz innej osoby po śmierci spadkodawcy?

Po śmierci spadkodawcy, prawo nie przewiduje takiej możliwości jak zrzeczenie się spadku na rzecz innej osoby. Podobny skutek można jednak osiągnąć korzystając z takich rozwiązań jak:

odrzucenie spadku po śmierci spadkodawcy,
umowa zbycia udziału w spadku,

⚠️ Ważne

Zrzeczenie się dziedziczenia następuje za życia spadkodawcy. Po jego śmierci mówimy o odrzuceniu spadku.

Odrzucenie spadku

Odrzucenie spadku możliwe jest wyłącznie po śmierci spadkodawcy. Obejmuje ono zarówno udział przypadły z ustawy, jak i zapisany w testamencie. Czynność ta ma charakter jednostronny – do jej skuteczności nie potrzeba żadnej umowy z innymi spadkobiercami czy wykonawcą testamentu. Aby odrzucić spadek, do wyboru są dwie drogi:

Złożenie oświadczenia przed notariuszem.
Złożenie oświadczenia w sądzie rejonowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu składającego.

👀 Dowiedz się więcej na temat podziału spadku 👉 Stwierdzenie nabycia spadku i co dalej? ✂️⚖️

Oświadczenie o odrzuceniu spadku po śmierci spadkodawcy – wzór dokumentu

Zrzeczenie się dziedziczenia

Polskie prawo dopuszcza możliwość zawarcia z przyszłym spadkodawcą, jeszcze za jego życia, umowy o zrzeczenie się dziedziczenia. Zgodnie z art. 1048 KC, spadkobierca może w formie aktu notarialnego, zawartego z spadkodawcą, zrezygnować z przysługującego mu prawa do spadku.

Instytucja ta odnosi się wyłącznie do spadkobierców ustawowych – nie obejmuje osób powołanych w testamencie. Jeśli więc ktoś zostanie wskazany w testamencie, a mimo to nie chce przyjąć spadku, jedynym rozwiązaniem pozostaje odrzucenie go już po otwarciu spadku.

🤓 Sprawdź 👉 Kiedy długi przechodzą na rodzinę?✋👧💸

Zrzeczenie się dziedziczenia – 3 najważniejsze informacje!

Dla zrzeczenia się dziedziczenia jest przewidziana jest jedynie umowa spadkodawcy ustawowego ze spadkobiercą w formie aktu notarialnego. Brak szczególnej formy skutkuje nieważnością czynności prawnej, a samo jednostronne oświadczenie spadkobiercy nie wywołuje skutków prawnych.
Skutki umowy rozciągają się także na zstępnych osoby zrzekającej się, o ile strony nie postanowią inaczej. Zarówno zrzekający się, jak i objęci zstępni są traktowani tak, jakby nie dożyli chwili otwarcia spadku.
Odwołanie zrzeczenia jest możliwe, ale wyłącznie w drodze kolejnej umowy – również w formie aktu notarialnego – zawartej między tym, kto zrzekł się dziedziczenia, a przyszłym spadkodawcą. Taka modyfikacja może nastąpić tylko za życia spadkodawcy. Po jego śmierci wcześniejsze zrzeczenie staje się ostateczne i nieodwołalne.

Umowa zbycia spadku

Jeżeli wolą jest, aby majątek po śmierci spadkodawcy został w całości lub części przeniesiony na konkretną inną osobę, podobny skutek uzyska się poprzez zawarcie umowy zbycia spadku. W tej sytuacji spadkobierca przenosi przysługujące mu prawa i obowiązki na inną osobę, a nowym nabywcą może być zarówno któryś z pozostałych spadkobierców, jak i ktoś spoza grona uprawnionych do dziedziczenia. Prawo dopuszcza zawarcie różnych typów umów prowadzących do takiego przeniesienia. Najczęściej spotyka się:

umowę sprzedaży,
darowizny,
czy zamiany.

✍️👇Z praktyki

Zakres umowy może być też dość elastyczny. Strony mogą zdecydować się na:

przekazanie całego spadku,
tylko jego określonej części,
udziału przypadającego konkretnemu spadkobiercy, a nawet części tego udziału.

Niezależnie jednak od wybranego wariantu, konieczne jest zachowanie formy aktu notarialnego. Jeżeli umowa zbycia spadku nie zostanie zawarta w formie aktu notarialnego, czynność jest dotknięta nieważnością i nie wywołuje skutków prawnych.

Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego

Zgodnie z nowym art. 101 § 4 KRO rodzic, który sam zrzekł się dziedziczenia, może – działając z drugim rodzicem posiadającym pełnię władzy rodzicielskiej lub za jego wyraźną zgodą – złożyć analogiczne oświadczenie także w imieniu małoletniego, i to bez wcześniejszej zgody sądu opiekuńczego. Zgodnie z art. 641 § 35 KPC, jedno oświadczenie może obejmować kilkoro dzieci, co dodatkowo upraszcza procedurę w wielodzietnych rodzinach.

W sytuacji, gdy rodzice nie potrafią dojść do porozumienia albo gdy któryś z innych zstępnych (np. pełnoletnie rodzeństwo dziecka) nie odrzuca spadku, zgoda sądu jest konieczna.

💡Przykład:

Państwo Krystyna i Tomasz Nowak posiadają 5 letniego syna. Ojciec Pani Krystyny zmarł zostawiając po sobie spadek bez majątku, ale z ogromnymi długami. Pani Krystyna odrzuciła spadek po ojcu i zgodnie ze swoim mężem złożyli oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu swojego syna. Ponieważ syn został powołany do dziedziczenia w następstwie odrzucenia spadku przez matkę, a rodzice działali wspólnie, nie było konieczne uzyskanie zgody sadu opiekuńczego.

Ile czasu na odrzucenie spadku?

Termin na odrzucenie spadku wynosi 6 miesięcy od momentu dowiedzenia się o powołaniu do spadku. Po upływie tego terminu prawo uznaje, że spadek został przyjęty – z dobrodziejstwem inwentarza (ograniczeniem odpowiedzialności za długi do wartości majątku spadkowego).

Warto też zauważyć, że mogą pojawić się sytuacje przerywające bieg terminu. Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 28 maja 2015 roku, wydanego w sprawie o sygn. akt: III CSK 352/14 samo złożenie do sądu opiekuńczego (w terminie 6 miesięcy) wniosku o wyrażenie zgody na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego powoduje, że bieg tego terminu zostaje przerwany.

🔔 Więcej na ten temat dowiesz się z artykułu 👉 Odrzucenie spadku termin ⌛

Zrzeczenie się części spadku – podsumowanie

✔️ Nierzadko zdarza, że bliscy nie chcą przejmować majątku po krewnych, niezależnie od tego, czy dziedziczenie wynika z testamentu, czy z przepisów kodeksu cywilnego. W takiej sytuacji osoba, która byłaby powołana do spadku a nie chce być spadkobiercą, nie musi czekać aż do chwili otwarcia spadku, czyli śmierci spadkodawcy.

✔️ Zrzeczenie się spadku po śmierci spadkodawcy na rzecz innej osoby nie jest możliwe. Jeśli jednak celem jest przekazanie całości lub części majątku spadkowego innej osobie, podobny efekt można osiągnąć poprzez zawarcie umowy o zbycie spadku.

✔️ Zrzeczenie się dziedziczenia i odrzucenie spadku to dwie odrębne instytucje.

✔️ W przypadku zrzeczenia się dziedziczenia za życia spadkodawcy jak i odrzucenia spadku po jego śmierci, dana osoba jest traktowana tak, jakby nie dożyła otwarcia spadku. Zatem nie dziedziczy ona nic z majątku zmarłego. W obu sytuacjach, rezygnacja z dziedziczenia po spadkodawcy oznacza również utratę ewentualnego prawa do zachowku.

✔️ Po nowelizacji przepisów, rodzice mają znacznie większą swobodę w ochronie małoletniego przed niechcianym zadłużonym spadkiem, o ile działają wspólnie lub w pełnej zgodzie. Jedynie spory między nimi lub brak jednomyślności wśród wszystkich uprawnionych krewnych nadal wymagają ingerencji sądu.

✔️ Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości co do działu spadku czy też zrzeczenia się swojego udziału w spadku lub swojej części spadku, warto skonsultować się z doświadczonym adwokatem od spraw spadkowych. Zapraszamy do kontaktu z naszą Kancelarią Adwokacką w Poznaniu, Świeciu, Wolsztynie oraz Nowym Tomyślu!

Źródło:

5/5

Autor

Marlena Słupińska

Adwokat

Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych.Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.