Podział firmy po rozwodzie – 6 rzeczy, o których musisz wiedzieć! ⚖️

Zastanawiasz się, jak podzielić przedsiębiorstwo po rozwodzie? W takich sprawach jak podział przedsiębiorstwa po rozwodzie jest wiele zawiłości i pułapek. Nie sposób działać rutynowo! Trzeba być sprytnym i kreatywnym, aby podział firmy po rozwodzie nie wpłynął negatywnie na biznes, ale też by nie dać się wykorzystać drugiemu małżonkowi lub wspólnikowi.

Spis treści ukryj

1 Podział firmy po rozwodzie – co warto wiedzieć?

2 Czy firma wchodzi do majątku wspólnego?

3 Firma założona przed ślubem a rozwód

4 Rozwód a firma męża założona po ślubie

5 Jak intercyza wpływa na podział przedsiębiorstwa po rozwodzie?

6 Podział firmy po rozwodzie a ustrój rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków

7 Rozwód a firma męża w formie jednoosobowej działalności gospodarczej

8 Podział spółki cywilnej po rozwodzie

9 Rozwód a podział firmy założonej w formie spółki jawnej

10 Jak przebiega podział majątku firmy w formie spółki z o. o. lub spółki akcyjnej po rozwodzie?

11 2 metody wyceny przedsiębiorstwa po rozwodzie

12 Jak podzielić majątek firmy po rozwodzie? 3 sposoby podziału przedsiębiorstwa po rozwodzie

Podział firmy po rozwodzie – co warto wiedzieć?

👰🤵🔚 Firma, która została założona po ślubie, będzie podlegać podziałowi po rozwodzie.
🔜👰🤵 Firma założona przed ślubem wchodzi w skład majątku osobistego małżonka, który ją założył. Tym sposobem, firma nie będzie podlegać podziałowi po rozwodzie!
💸Jeśli firma wypracowała zysk, to wchodzi on do majątku wspólnego i podlega podziałowi na zasadach ogólnych. Jeśli wypłacony zysk został następnie reinwestowany, to jako nakład wspólny może podlegać podziałowi.
📝Jeżeli małżonkowie zawarli intercyzę, to w razie rozwodu nie dojdzie do podziału firmy.
👦 Kluczową rolę odgrywa wycena przedsiębiorstwa dokonana przez rzeczoznawcę.
✂️ Podzielić przedsiębiorstwo po rozwodzie możesz na 3 sposoby.

Czy firma wchodzi do majątku wspólnego?

To, czy firma wchodzi w skład majątku wspólnego małżonków, zależy od:

⏳ momentu rozpoczęcia działalności;
💸 ustroju majątkowego między małżonkami, przykładowo👉 czy była zawierana intercyza?
🖋️ formy prawnej powadzonego biznesu, przykładowo👉 JDG, spółka osobowa, a może spółka kapitałowa?

Firma założona przed ślubem a rozwód

Jeżeli firma została założona przed ślubem i była rozwijana po zawarciu małżeństwa, wówczas wchodzi ona w skład majątku osobistego małżonka, który ją założył. Oznacza to, że przedsiębiorstwo nie będzie podlegać podziałowi po rozwodzie!

Warto wiedzieć🎯

Wszelkie przedmioty nabywane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą wchodzą w skład tej samej masy majątkowej co dane przedsiębiorstwo. Gdy na rozwój firmy poczynione zostały nakłady z majątku wspólnego małżonków, połowa tych środków powinna zostać zwrócona drugiemu małżonkowi.

Rozwód a firma męża założona po ślubie

W przypadku firmy, która została założona po ślubie, zasadniczo wchodzi ona do majątku wspólnego. Oznacza to, że będzie ona podlegać podziałowi po rozwodzie!

Bez znaczenia przy tym jest fakt:

kto prowadzi działalność;
jak drugi małżonek się w nią angażuje.

Jak intercyza wpływa na podział przedsiębiorstwa po rozwodzie?

Jeżeli małżonkowie podpisali intercyzę to firma prowadzona przez jednego z nich wchodzi w skład majątku osobistego. Innymi słowy, w razie rozwodu nie dochodzi do podziału firmy.

⚖️ Z praktyki

Problem może pojawić się w przypadku rozliczania nakładów poniesionych przez jednego małżonka na firmę drugiego.

Przykład 1:

Żona pracowała jako lekarz, a mąż rozwijał firmę IT. Posiadali intercyzę. W pierwszym okresie dochody żony były wyższe niż męża. Pomagała mu rozwijać firmę i przekazywała na nią pieniądze. Po rozwodzie żona ma prawo do odpowiedniego rozliczenia nakładów, a nie do 50% wartości firmy. Widzisz różnicę, prawda? 😊

Podział firmy po rozwodzie a ustrój rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków

W przypadku rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków, firma również nie podlega podziałowi w razie rozwodu. Natomiast z majątku małżonka bardziej zamożnego zostanie wyrównany dorobek małżonka mniej zamożnego.

Przykład 2:

Wróćmy do przykładu z żoną – lekarzem i mężem – informatykiem. Jeśli firma męża odniesie sukces i wypracowany przez niego majątek osobisty istotnie przewyższy majątek żony, to nadwyżka wartości majątku męża nad wartością majątku żony będzie podlegać podziałowi.

Rozwód a firma męża w formie jednoosobowej działalności gospodarczej

W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej w skład wspólnego majątku małżonków wchodzi całe przedsiębiorstwo. Obejmuje ono w szczególności:

nazwę przedsiębiorstwa;
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe;
prawa wynikające z umów najmu, dzierżawy i podobnych umów;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty itp.;
majątkowe prawa autorskie;
księgi i dokumenty zw. z prowadzeniem działalności.

Wszystkie te elementy składają się na wartość firmy i będą uwzględniane w wycenie firmy. To, że firma działa „pod Twoim nazwiskiem” nie oznacza, że żona nie ma do niej prawa. Otóż ma prawo do połowy firmy!

Jednak fakt, że to Ty prowadzisz formę powinien być decydującym argumentem, przemawiającym za tym, że to właśnie Tobie przypadnie ona po rozwodzie. Będziesz jednak musiał spłacić żonę.

Podział spółki cywilnej po rozwodzie

Małżonek, który nie jest wspólnikiem w spółce cywilnej, nie ma prawa do żadnego składnika firmowego majątku aż do czasu jej rozwiązania. Z czego to wynika? Otóż zgodnie z art. 33 § 3 KRO, majątek spółki cywilnej wchodzi w skład majątku osobistego małżonka, który ją prowadzi.

Nieco bardziej skomplikowane zasady wiążą się z rozliczaniem:

wkładów,
nakładów.

W szczególności, jeśli spółka osiąga zyski, które trafiają „do kieszeni” wspólników, a następnie są reinwestowane w ramach spółki. W takiej sytuacji żona (co do zasady) będzie mogła domagać się spłaty na zasadach ogólnych.

Rozwód a podział firmy założonej w formie spółki jawnej

Zanim dojdzie do podziału majątku spółki jawnej pomiędzy jej wspólników, małżonek wspólnika nie ma prawa do żadnego składnika majątku spółki. Kiedy podział zostanie już dokonany, składniki firmowego majątku, które przypadną danemu wspólnikowi, wejdą w skład majątku wspólnego jego i jego małżonka. Dopiero wówczas będą one podlegać podziałowi między małżonkami.

Uwaga ⚠️

Wkłady poczynione przez danego wspólnika są z nim powiązane, stąd też powinny one wchodzić do jego majątku osobistego. Gdyby jednak dany wkład był dokonany z majątku wspólnego, wówczas małżonek wspólnika mógłby domagać się zwrotu połowy jego wartości.

Jak przebiega podział majątku firmy w formie spółki z o. o. lub spółki akcyjnej po rozwodzie?

Współmałżonek wspólnika albo akcjonariusza nie ma prawa do składników firmowego majątku aż do chwili podziału spółki pomiędzy jej wspólników albo akcjonariuszy. Jeżeli nie została podpisana intercyza, składniki te wejdą do majątku wspólnego małżonków.

📢Wskazówka

Istnieje możliwość podziału udziałów oraz akcji, które zostały nabyte po zawarciu małżeństwa za środki pochodzące z majątku wspólnego.

2 metody wyceny przedsiębiorstwa po rozwodzie

Wycena przedsiębiorstwa po rozwodzie może zostać dokonana przy wykorzystaniu różnych metod! Oto 2 popularne spośród nich:

1️⃣ Metoda majątkowa – polega na przyjęciu założenia, że przedsiębiorstwo jest składnikiem majątku, który jest wart tyle, ile wynosi jego majątek po odliczeniu zobowiązań.

2️⃣ Metoda dochodowa – uwzględnia ona przyszłe dochody osiągane przez firmę. Zazwyczaj wykorzystuje się ją w odniesieniu do dużych przedsiębiorstw.

Jak podzielić majątek firmy po rozwodzie? 3 sposoby podziału przedsiębiorstwa po rozwodzie

Zgodnie z prawem istnieją 3 sposoby podziału przedsiębiorstwa po rozwodzie:

1️⃣ Przekazanie firmy jednemu z małżonków z obowiązkiem spłaty drugiego – przydatne jest sporządzenie wyceny przedsiębiorstwa, na podstawie której zostanie ustalona kwota należna do spłaty. Podział ten może zostać dokonany w postępowaniu sądowym, jak i w drodze ugody, bądź umowy.

2️⃣ Sprzedaż firmy – uzyskane w ten sposób pieniądze byli małżonkowie mogą podzielić między siebie i swobodnie nimi dysponować.

3️⃣ Podział firmy po rozwodzie – może on przybrać jedną z dwóch form – podział albo wydzielenie. Pierwsza z nich polega na podziale całej firmy, a powstałe wskutek podziału części można zakwalifikować jako nowe spółki, całkowicie od siebie niezależne. Z kolei wydzielenie wiąże się z wydzieleniem pewnej części majątku firmy, która pozwoli na utworzenie nowej spółki.

Źródła:

5/5

Autor

Marlena Słupińska

Adwokat

Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych. Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.