Niektóre pary nie mogą mieć własnych dzieci. A niektóre mają dzieci, lecz odczuwają wielką potrzebę dzielenia się miłością. Z tego względu wiele osób decyduje się na adopcję i rozważa jak przejść przez adopcję krok po kroku. Tego typu postawa jest bardzo piękna i szlachetna, jednakże, aby zostać rodzicem adopcyjnym, należy spełnić szereg warunków, jakie zostały przewidziane w przepisach. Jakie kryteria są wymagane do adopcji dziecka? Jak wygląda procedura? Zapraszam do artykułu „Adopcja dziecka krok po kroku”.
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej, to jestem w stanie Ci pomóc. Udzielam odpłatnych konsultacji prawnych w sprawach rodzinnych dla klientów z całej Polski, w tym także online i telefonicznie. Zapraszam do zapoznania się z moją ofertą (Adwokat Prawo Rodzinne) oraz do kontaktu.
Adopcja dziecka krok po kroku – główne wnioski
- Przepisy prawa stawiają określone wymogi wobec kandydatów na rodziców adopcyjnych.
- Adoptowane może jedynie dziecko, które w dni złożenia wniosku nie ukończyło jeszcze 18. roku życia.
- Pierwszym krokiem, jaki powinni uczynić kandydaci na rodziców adopcyjnych, jest udanie się do ośrodka adopcyjnego.
- Po uzyskaniu zgody sądu będą oni mogli zabrać dziecko, które pragną adoptować, do domu.
- Procedura adopcyjna trwa niekiedy nawet 2 lata.
- Najmłodsze dzieci, które zostały szczególnie pokrzywdzone przez los, trafiają do Interwencyjnych Ośrodków Preadopcyjnych.
Adopcja dziecka – warunki
Żeby adoptować dziecko, konieczne jest spełnienie określonych warunków. Co ważne, ustawodawca postawił wymagania zarówno dla tych, którzy chcą adoptować, jak i dla tych, którzy mają być adoptowani. Zostaną one szczegółowo omówione poniżej.
Kto może być rodzicem adopcyjnym?
Warunki stawiane przed kandydatami na rodziców adopcyjnych zostały określone w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym (KRiO). Dotyczą one zarówno małżeństw, jak i osób samotnych. Wśród nich należy wskazać:
- pełną zdolność do czynności prawnych, co oznacza, że rodzicami adopcyjnymi mogą być wyłącznie osoby pełnoletnie, które nie zostały ubezwłasnowolnione;
- niekaralność;
- posiadanie pełnej władzy rodzicielskiej;
- odpowiedni stan zdrowia – musi on pozwalać na prawidłową opiekę nad dzieckiem. Jednakże prawo w żaden sposób nie określa, jakie choroby i schorzenia dyskwalifikują kandydatów na rodziców adopcyjnych;
- odpowiednie warunki mieszkaniowe – w tej kwestii przepisy również nie zawierają precyzyjnych dyspozycji. Dlatego też o tym, czy ktoś spełnia to kryterium, czy też nie, decyduje sąd oraz ośrodek adopcyjny;
- stałe źródło dochodów – w przypadku małżeństw ważne jest, aby przynajmniej jeden z małżonków posiadał pracę i stałe źródło dochodów. Jednakże w przepisach nie określono minimalnej ich wysokości;
- odpowiedni wiek – to kolejne nieprecyzyjne określenie, które można spotkać w przepisach. Przyjmuje się, że różnica wieku pomiędzy adoptowanym a rodzicami adopcyjnymi nie powinna być większa niż 40 lat. Gdyby pomiędzy małżonkami istniała duża różnica wieku, wówczas uśrednia się ich wiek; bez względu na tę okoliczność o adopcji zawsze decyduje sąd, który dokonuje oceny wszystkich aspektów danej sprawy;
- zgodę obydwojga małżonków zamierzających adoptować dziecko.
Musimy zwrócić uwagę, że zgodnie z polskim prawem rodzicami adopcyjnymi nie mogą być osoby pozostające w związku partnerskim. Wspólna adopcja jest więc zarezerwowana dla małżeństw. Warto jednak zaznaczyć, iż w niektórych ośrodkach adopcyjnych wymagany jest co najmniej pięcioletni staż małżeński. Na uwagę zasługuje również fakt, że rodzicem adopcyjnym może zostać osoba samotna.
Przeczytaj również: Alimenty bez rozwodu
Kto może być adoptowanym?
Ustawodawca określił również, kogo można adoptować. Wymogi te są na tyle precyzyjne, że nie budzą większych wątpliwości. Otóż adoptowany powinien być:
- niepełnoletni – w dniu złożenia wniosku nie może on ukończyć 18. roku życia;
- osobą, której rodzice biologiczni zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej, nie żyją, zostali ubezwłasnowolnieni albo wyrazili zgodę na adopcję dziecka;
- osobą, która wyraża swoją zgodę na przysposobienie przed sądem opiekuńczym, jeżeli ukończyła ona 13. rok życia.
Wskazane powyżej wymogi mają na celu zapewnienie ochrony dobra dziecka. Jest ono naczelną zasadą w procedurze adopcyjnej.
Przeczytaj również – Alimenty na dorosłe dziecko – co musisz wiedzieć
Procedura adopcyjna – adopcja dziecka krok po kroku
Procedura adopcyjna przebiega w Polsce według określonych reguł. Odbywa się ona za pośrednictwem ośrodka adopcyjnego. Poszczególne placówki różnią się nieco praktyką, niemniej jednak nie są to jakieś przesadnie wielkie różnice. W tym kontekście musimy zwrócić uwagę, iż przepisy przewidują, że biologiczni rodzice mogą wskazać osobę, która zaadoptuje ich dziecko, aczkolwiek musi to być krewny albo małżonek jednego z rodziców. Osoba ta musi zgodzić się na zostanie rodzicem adopcyjnym przed sądem.
Osoby, które zamierzają przysposobić dziecko, powinny zgłosić się do dowolnie wybranego ośrodka adopcyjnego na terytorium Polski. W placówce tej składają one dokumenty, wśród których najczęściej są życiorys, odpisy aktu urodzenia i małżeństwa, zaświadczenie o zatrudnieniu oraz uzyskiwanych dochodach, opinia od pracodawcy, zaświadczenie lekarskie dotyczące stanu zdrowia, a także zaświadczenie o niekaralności.
Ośrodek adopcyjny dokonuje oceny kwalifikacji oraz motywacji kandydatów ubiegających się o zostanie rodzicami adopcyjnymi. W tym celu pracownicy placówki przeprowadzają testy oraz rozmowy, a ponadto badanie psychologiczne i pedagogiczne. Kandydaci na rodziców kierowani są również na obowiązkowe szkolenie, które jest bezpłatne. Wyjątkiem są osoby, które są spokrewnione albo spowinowacone z dzieckiem, a także które wcześniej adoptowały już jego rodzeństwo albo sprawują nad nim rodzinną pieczę zastępczą.
Ocena końcowa uzależniona jest jednak nie tylko od kwalifikacji kandydatów, ale i od ich stanu zdrowia, warunków mieszkaniowych oraz finansowych. W przypadku pozytywnej oceny ośrodek adopcyjny dokonuje doboru dziecka odpowiedniego dla danych kandydatów. Kolejnym krokiem jest rozpoczęcie budowania więzi pomiędzy nimi. Dokonuje się to poprzez spotkania – początkowo na terenie placówki, w której dziecko przebywa, albo w ośrodku adopcyjnym prowadzącym postępowanie. Kolejnym etapem jest złożenie wniosku o adopcję do sądu opiekuńczego. Jeżeli wyrazi on na to zgodę, kandydaci na rodziców adopcyjnych będą mogli już na tym etapie zabierać dziecko do domu. Po rozpoznaniu wniosku sąd wydaje postanowienie o przysposobieniu, które podlega uprawomocnieniu się po upływie 21 dni. W tym momencie adopcja staje się faktem.
Następnie sporządza się nową metrykę urodzenia dziecka. Zamieszcza się w niej nowe nazwisko dziecka oraz dane rodziców adopcyjnych.
Sprawdź także – Alimenty na żonę po rozwodzie
Ile trwa adopcja dziecka?
Procedura adopcyjna w Polsce trwa zazwyczaj bardzo długo. Od jej rozpoczęcia do wydania przez sąd postanowienia nierzadko mija nawet 2 lata. Wynika to przede wszystkim ze względu na długi czas oczekiwania na szkolenia dla kandydatów na rodziców adopcyjnych.
Adopcja dziecka po 40
Przepisy, w których uregulowano kwestie dotyczące adopcji, nie stawiają wymagań dotyczących maksymalnego wieku kandydatów na rodziców adopcyjnych. Nie ma zatem przeszkód, aby przysposobiły dziecko osoby, które ukończyły 40 lat.
Przypomnijmy jednak, że pomiędzy rodzicami adopcyjnymi a adoptowanym musi istnieć odpowiednia różnica wieku. Przyjmuje się, że powinna ona wynosić od 18 do 40 lat. Uzasadnieniem takiego stanowiska jest pragnienie zapewnienia dziecku opieki oraz warunków do rozwoju aż do uzyskania przez nie pełnoletności.
Praktyka poszczególnych ośrodków adopcyjnych różni się jednak, jeżeli chodzi o uznawanie, czy osoby po 40. roku życia kwalifikują się na rodziców niemowlęcia. W niektórych placówkach przyjmuje się bowiem, że jest już za późno na taki krok i sugeruje się przysposobienie starszego dziecka. Warto jednak zwrócić uwagę na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2003 roku (sygn. akt II CK 199/02), w którym stwierdzono, że nawet 50-letnia różnica wieku nie jest przeszkodą w adopcji, o ile nie istnieją inne okoliczności sprzeciwiające się decyzji o przysposobieniu.
Adopcja dziecka przez osobę samotną
W świetle polskiego prawa nie istnieją żadne przeszkody do adopcji dziecka przez osobę samotną. W praktyce jednak wiąże się ona z pewnymi trudnościami. Ośrodki adopcyjne przychylniej patrzą bowiem na małżeństwa, albowiem wydaje się, że potrafią one lepiej zadbać o dobro dziecka.
Jeżeli chodzi o osoby samotne, najczęściej na adopcję decydują się kobiety. Bez względu na płeć osoba samotna powinna wykazać się bardziej rygorystycznymi kwalifikacjami niż małżonkowie, aby móc wypełnić lukę w postaci braku drugiego rodzica. Muszą one na przykład pokazać, że w razie potrzeby mogą liczyć na wsparcie najbliższych.
W wielu ośrodkach adopcyjnych proponuje się osobom samotnym przysposobienie dziecka, na które nie zdecydowali się małżonkowie. Najczęściej sytuacja ta dotyczy starszych dzieci, które zmagają się z różnego rodzaju dysfunkcjami.
Adopcja niemowlaka
Doświadczenie jednoznacznie wskazuje, że największym zainteresowaniem potencjalnych rodziców adopcyjnych cieszą się niemowlęta. W takim przypadku procedura wygląda podobnie jak w sytuacji dotyczącej starszego dziecka.
Aby adoptować niemowlę, należy najpierw udać się do wybranego ośrodka adopcyjnego. Podczas spotkania trzeba przedstawić swoje oczekiwania dotyczące wieku dziecka, a także uzasadnić swoją motywację. Następnie, jeżeli potencjalni rodzice adopcyjni pragną adoptować zaproponowane im dziecko, wówczas jego opiekun prawny występuje do sądu o zmianę miejsca pobytu niemowlęcia. Oprócz tego ośrodek adopcyjny przekazuje do sądu opinię o kandydatach na rodziców adopcyjnych. Po uzyskaniu postanowienia sądu dziecko może zamieszkać u osób zainteresowanych jego przysposobieniem.
Musimy jednak zwrócić uwagę na jedną niezwykle istotną kwestię. Mianowicie dziecko musi być prawnie wolne. Co to oznacza w praktyce? Otóż chodzi tutaj o sytuację, w której biologiczni rodzice zrzekli się wobec danego dziecka władzy rodzicielskiej albo kiedy władza rodzicielska została im odebrana przez sąd. Jeżeli ma miejsce pierwszy z tych przypadków, trzeba pamiętać, że zgodnie z prawem rodzicom biologicznym przysługuje termin sześciu tygodni liczony od urodzenia dziecka na zmianę decyzji.
Ośrodek preadopcyjny
W Polsce funkcjonują trzy Interwencyjne Ośrodki Preadopcyjne. Znajdują się one w Otwocku, w Częstochowie oraz w Łodzi. Są to specjalne placówki, do których trafiają niechciane i porzucone dzieci – noworodki oraz niemowlęta. Nierzadko są to dzieci, które wcześniej zostały znalezione w oknach życia albo odebrane rodzicom przez policję. Przebywają one w ośrodkach do ukończenia pierwszego roku życia w oczekiwaniu na adopcję.
Dzieci te zostały nierzadko silnie pokrzywdzone przez los, co spowodowało, że potrzebują one jeszcze więcej opieki i miłości. W Interwencyjnych Ośrodkach Preadopcyjnych mogą one liczyć na wsparcie osób, które są ich wykwalifikowanymi pracownikami. Nie bez znaczenia jest także pomoc wolontariuszy, osób, które poświęcają swój czas na to, aby spędzić go z podopiecznymi.
Dziękuję za przeczytanie artykułu „Adopcja dziecka krok po kroku„. Zapraszam także do przeczytania innych wpisów na moim blogu.
Potrzebujesz pomocy adwokata w sprawach rodzinnych?
Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.
W trudnych sprawach rodzinnych działam w CAŁEJ POLSCE!
Udzielam także konsultacji telefonicznych oraz konsultacji online. Pamiętaj, że w sprawach rodzinnych warto skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego.
Masz pytania? Napisz! Zadzwoń!
Adwokat
Marlena Słupińska-Strysik
e-mail: biuro@slupinska.eu
tel. 61 646 00 40
tel. 68 419 00 45
tel. 52 511 00 65
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych. Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
Dodaj komentarz