Wiele kobiet, które mają już dzieci z poprzednich związków, wchodzi w nowe relacje. Tym samym ich nowi partnerzy stają się opiekunami małoletnich. W wielu przypadkach relacje te układają się na tyle dobrze, że mężczyźni poważnie myślą o adopcji dzieci z pierwszego małżeństwa swoich partnerek. Co warto wiedzieć na ten temat? Jak wygląda przysposobienie dziecka przez ojczyma? Na te i inne pytania postaram się odpowiedzieć w poniższym artykule.
Pamiętaj, że jeśli rozważasz przysposobienie dziecka to jestem w stanie Ci pomóc. Doradzam klientom z całej Polski, w tym także online i telefonicznie. Zapraszam do zapoznania się z moją ofertą (Adwokat Prawo Rodzinne) oraz do kontaktu.
Przysposobienie dziecka przez ojczyma – główne wnioski
- Przysposobienie (adopcja) polega na uznaniu dziecka innej osoby, na mocy którego pomiędzy przysposabiającym a przysposobionym powstaje stosunek podobny do pokrewieństwa.
- Ojczym dziecka może przysposobić małoletnie dziecko swojej partnerki.
- Adopcja dokonywana jest na drodze sądowej.
- Przed podjęciem decyzji sąd wysłuchuje dziecko, jeżeli ukończyło ono 13. rok życia.
- Procedury adopcyjne są wolne od opłat, jednakże przysposabiający muszą spełniać przewidziane prawem warunki.
Co oznacza przysposobienie dziecka?
Instytucja przysposobienia (adopcji) pochodzi jeszcze z prawa rzymskiego. Przysposobienie dziecka przez ojczyma polega na prawnym uznaniu dziecka obecnej partnerki, na mocy którego pomiędzy przysposabiającym a przysposobionym powstaje stosunek podobny do pokrewieństwa. Przysposobienie zostało uregulowane w przepisach Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (KRiO) oraz w ustawie z 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.
Zgodnie z polskim prawem należy wyróżnić następujące rodzaje adopcji:
- przysposobienie pełne rozwiązywalne;
- adopcja (przysposobienie) niepełna (powoduje ona powstanie wyłącznie stosunku pomiędzy przysposabiającym a przysposobionym);
- przysposobienie pełne nierozwiązywalne.
Zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego (KPC) adopcja ustanawiana jest zawsze przez sąd po przeprowadzeniu rozprawy (art. 586 § 1 KPC).
W jej wyniku władza rodzicielska naturalnych rodziców wygasa, natomiast pomiędzy stronami postępowania powstaje stosunek podobny do pokrewieństwa. W przypadku przysposobienia dziecka przez ojczyma wygaśnie władza rodzicielska biologicznego ojca.
Przeczytaj również: Sprawa o kontakty z dzieckiem – jak przebiega?
Przysposobienie dziecka przez ojczyma – procedura
Przysposobienie dziecka dokonuje się zawsze na wniosek osoby zainteresowanej ustanowieniem tego rodzaju stosunku prawnego (art. 585 § 1 KPC). Pismo to należy złożyć w sądzie opiekuńczym (rejonowym – wydział rodzinny). Właściwość sądu ustala się na podstawie miejsca zamieszkania wnioskodawcy albo dziecka, które ma zostać przysposobione (art. 585 § 2 KPC).
Jak już wcześniej zostało powiedziane, sąd orzeka o ustanowieniu przysposobienia po przeprowadzeniu rozprawy. W jej trakcie bada między innymi, czy występują przesłanki wymagane do ustanowienia adopcji.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę, że przysposobić można wyłącznie osobę małoletnią i tylko dla jej dobra (art. 114 § 1 KRiO). Jeżeli jednak adoptowane ma być dziecko, które ukończyło 13. rok życia, wówczas niezbędna jest jego zgoda.
Pomiędzy stronami stosunku przysposobienia musi istnieć odpowiednia różnica wieku, a więc taka, jaka dzieli rodzica naturalnego i jego dziecko. Oprócz tego przysposabiający musi spełnić następujące warunki:
- mieć pełną zdolność do czynności prawnych;
- mieć osobiste kwalifikacje, które uzasadniają przekonanie, że będzie się wywiązywać ze swoich obowiązków;
- posiadać opinię kwalifikacyjną oraz świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny, chyba że obowiązek ten jej nie dotyczy.
Przeczytaj również: Synowa utrudnia kontakty z wnukiem
Zgoda na przysposobienie dziecka przez ojczyma
Żeby przysposobienie dziecka stało się możliwe, muszą zostać spełnione pewne warunki. Jak już wcześniej wspomniano, jeżeli małoletni ukończył 13. rok życia, konieczna jest jego zgoda, o ile jest on w stanie pojąć istotę adopcji. Przysposobienie nie może się również odbyć przez jednego małżonka bez zgody drugiego.
W przypadku, gdy rodzice nowo narodzonego dziecka decydują się na przekazanie go do adopcji, wówczas mogą oni wyrazić swoją zgodę w tym zakresie dopiero po upływie 6 tygodni od narodzin. Rozwiązanie to ma na celu zapobieganie nieprzemyślanym decyzjom rodziców.
Jeżeli natomiast rodzice dziecka nie żyją albo są oni pozbawieni władzy rodzicielskiej, konieczne jest ustanowienie dla niego opieki. W takiej sytuacji na opiekunie prawnym spoczywa obowiązek wyrażenia zgody dotyczącej adopcji.
Należy również zwrócić uwagę na jeszcze jedną rzecz. Otóż jeśli mężczyzna zamierza przysposobić dziecko swojej żony, wówczas musi ona wyrazić na to zgodę. Ojczym musi mieć zgodę obecnej partnerki na adopcję jej dzieci. W przeciwnym wypadku przysposobienie dziecka przez ojczyma nie będzie możliwe.
Przeczytaj także: Szczepienie dziecka wbrew woli rodzica
Ile trwa przysposobienie dziecka przez ojczyma?
Wiele osób, które przeszły przez procedurę adopcyjną, narzeka na to, że trwała zbyt długo i była dość męcząca. Zazwyczaj wszystkie procedury trwają około kilkunastu miesięcy. Czasami nawet kilka lat. Dużym problemem jest jednak konieczność odbycia wymaganych prawem szkoleń, które są organizowane przez ośrodki adopcyjne. Ze względu na dużą liczbę zainteresowanych kolejki na szkolenia są długie, co negatywnie wpływa na długość procedur adopcyjnych.
Koszt adopcji dziecka przez ojczyma
Adopcja jest w Polsce procedurą bezpłatną. Istnieje jednak wymóg, aby osoba, która zamierza przysposobić dziecko, miała stabilną sytuację finansową oraz bytową. Jedynie w ten sposób można realizować potrzeby małoletniego, a także całej rodziny.
Przysposobienie dziecka przez ojczyma a alimenty
Wielu biologicznych ojców zastanawia się, czy po tym jak ich dziecko zostało przysposobione przez nowego partnera jego matki, wciąż muszą oni płacić alimenty. Warto też zwrócić uwagę na rodzaj adopcji – czy jest ona całkowita, pełna, czy też niepełna.
W przypadku przysposobienia całkowitego oraz pełnego pomiędzy przysposabiającym a przysposobionym powstaje stosunek prawny jak pomiędzy rodzicami i dziećmi. W związku z tym prawa rodziców biologicznych ustają. Zasada ta dotyczy również ich obowiązku alimentacyjnego. To przysposabiający odpowiada za zaspokajanie potrzeb małoletniego.
Inaczej wygląda sytuacja w przypadku przysposobienia niepełnego. Wówczas prawa i obowiązki rodziców biologicznych nie wygasają, jednakże obowiązek alimentacyjny spoczywa w pierwszej kolejności na przysposabiającym. Biologiczny ojciec może więc być w dalszym ciągu do realizowania świadczeń alimentacyjnym.
Obowiązek alimentacyjny biologicznego rodzica ustaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia w przedmiocie ustanowienia adopcji. Oznacza to, że nie ma potrzeby wszczynania żadnego postępowania, aby uwolnić się od powinności łożenia na dziecko. Co więcej, świadczenia, które były wykonywane przez biologicznego rodzica już po przysposobieniu, są nienależne i podlegają zwrotowi.
Przysposobienie dziecka przez ojczyma a władza rodzicielska
Jeżeli chodzi o kwestię władzy rodzicielskiej, tutaj również istotny jest rodzaj przysposobienia. W przypadku adopcji pełnej oraz całkowitej władza rodzicielska biologicznych rodziców wygasa. To na przysposabiającym spoczywa obowiązek dbania o wychowanie oraz inne sprawy małoletniego. Z kolei w sytuacji przysposobienia niepełnego więzi łączące dziecko z rodzicami biologicznymi pozostają utrzymane. Oznacza to, że biologicznemu ojcu wciąż przysługuje władza rodzicielska, jeżeli jego dziecko zostanie adoptowane przez ojczyma.
Adopcja dziecka przez ojczyma a nazwisko
O kwestii nazwiska przysposobionego dziecka postanowiono w art. 122 § 1 KRiO. Otóż przepis ten zawiera następującą dyspozycję:
Przysposobiony otrzymuje nazwisko przysposabiającego, a jeżeli został przysposobiony przez małżonków wspólnie albo jeżeli jeden z małżonków przysposobił dziecko drugiego małżonka – nazwisko, które noszą albo nosiłyby dzieci zrodzone z tego małżeństwa.
Należy jednak zwrócić uwagę, iż na żądanie osoby, która ma zostać przysposobiona, i za zgodą przysposabiającego sąd postanawia, iż małoletni będzie nosił nazwisko złożone z dotychczasowego nazwiska oraz nazwiska adoptującego (art. 122 § 2 KRiO). Wyjątkiem jest adopcja pełna – w takim przypadku sporządza się bowiem nowy akt urodzenia, w którym to przysposabiający jest wpisywany jako ojciec.
Warto również zwrócić uwagę na kwestię imienia przysposobionego. Mianowicie może ono zostać zmienione na wniosek adoptującego. Zostanie on uwzględniony przez sąd, jeżeli uzna on, że żądanie to jest zgodne z dobrem dziecka. Należy dodać, iż jeśli małoletni ukończył 13. rok życia, wówczas konieczna będzie jego zgoda.
Potrzebujesz pomocy adwokata? Walczysz o dzieci?
Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.
W trudnych sprawach rodzinnych działam w CAŁEJ POLSCE!
Udzielam także konsultacji telefonicznych oraz konsultacji online. Koszt godzinnej konsultacji wynosi 200 zł. Kancelaria nie udziela bezpłatnych porad przez telefon.
Masz pytania? Napisz! Zadzwoń!
Adwokat
Marlena Słupińska-Strysik
e-mail: biuro@slupinska.eu
tel. 61 646 00 40
tel. 68 419 00 45
tel. 52 511 00 65
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych. Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
Dodaj komentarz