W ostatnich latach obserwujemy tendencję do zaostrzania polityki karnej w zakresie przeciwdziałania wyłudzaniu podatku VAT przez osoby posługujące się fakturami niezgodnymi z rzeczywistością. Zapraszam do przeczytania artykułu „Poświadczenie nieprawdy na fakturze”, w którym opiszę zawiłości związane z przestępstwem z art. 271a KK.
Jeśli jesteś zainteresowany moją pomocą, to zapraszam do kontaktu. Zapraszam także do zapoznania się z ofertą mojej Kancelarii Adwokackiej w zakresie spraw karnych (Adwokat Karnista Poznań).
Poświadczenie nieprawdy na fakturze
W dniu 1 marca 2017 roku weszła w życie ustawa dokonująca zmian w kodeksie karnym, tj. uzupełniająca kodeks o nowy artykuł 271a KK – wymieniający jako przestępstwo poświadczenie nieprawdy na fakturze.
Przepis ten ma charakter przepisu szczególnego wobec określanego jako poświadczenie nieprawdy lub fałszerstwo intelektualne dokumentu przestępstwa z art. 271 KK, o którym pisałam we wcześniejszych artykułach. Oddziela bowiem fakturę VAT od innych dokumentów, o których mowa w art. 271 KK.
Zanim przejdziemy do praktycznych wyjaśnień, najpierw spójrzmy na strukturę i treść przepisu. Otóż art. 271a KK stanowi:
1.
Kto wystawia fakturę lub faktury, zawierające kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest znaczna, poświadczając nieprawdę co do okoliczności faktycznych mogących mieć znaczenie dla określenia wysokości należności publicznoprawnej lub jej zwrotu albo zwrotu innej należności o charakterze podatkowym lub takiej faktury lub faktur używa, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
2.
Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 wobec faktury lub faktur, zawierających kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest większa niż pięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości, albo z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 3.
3.
W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu określonego w § 1 lub 2 podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
A teraz przejdźmy do omówienia praktycznych skutków tego przepisu.
Przeczytaj także: Poświadczenie nieprawdy – przykłady
Co to jest faktura VAT?
Przestępstwo poświadczenia nieprawdy określone w art. 271a KK obejmuje swoim zakresem tylko jeden rodzaju dokumentu – fakturę VAT.
Pojęcie to zostało sprecyzowane w art. 115 § 14a KK, zgodnie z którym fakturą jest dokument, o którym mowa w art. 2 pkt z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.
Wskazany przepis stanowi, że poprzez fakturę rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.
Czy przestępstwo określone w art. 271a KK obejmuje swoim zakresem każdą fakturę?
Odpowiedzialność karna za poświadczenie nieprawdy z art. 271a KK odnosi się jedynie do faktury lub faktur zawierających kwotę należności ogółem, której wartość lub łączna wartość jest:
- znaczna – powyżej 200.000 zł
- lub wielka – powyżej 1.000.000 zł.
Sprawca poświadczenia nieprawdy na fakturze, której wartość lub łączna wartość jest niższa, poniesie odpowiedzialność karną na podstawie art. 271 KK
Zobacz także: Potrącenie rowerzysty
Kto może być sprawcą przestępstwa poświadczenia nieprawdy na fakturze?
Wbrew pozorom, przestępstwo poświadczenia nieprawdy na fakturze nie ma charakteru powszechnego. Oznacza to, że nie może zostać popełnione przez każdą dowolną osobę, a jedynie przez osobę uprawnioną do wystawienia takiego rodzaju dokumentu.
Zgodnie z art. 106b VATU obowiązkiem wystawienia faktury jest obciążony podatnik podatku od towarów i usług.
Warto podkreślić, że podatnik może upoważnić do wystawienia faktur w imieniu i na swoją rzecz inne podmioty, a określone w art. 106d VATU, pod warunkiem zawarcia z nimi stosownej umowy.
Wyjątek!
W przypadku użycia faktury zawierającej nieprawdziwe okoliczności, sprawcą może być każdy używający takiej faktury, co nadaje temu przestępstwu charakter powszechny.
Zobacz także: Prawa osoby zatrzymanej
Odpowiedzialność karna za czyn z art. 271a KK (poświadczenia nieprawdy na fakturze)
Czyn zabroniony określony w art. 271a KK ma charakter formalny. Oznacza to, że zostaje popełniony z chwilą wystawienia faktury lub faktur o określonej treści lub przez ich użycie. Niezależnie od tego, czy istotnie doszło do określenia wysokości należności publicznoprawnej względnie jej zwrotu w nienależytej wysokości.
Czym jest wystawienie faktury, a czym użycie faktury?
Wystawieniem faktury jest jej sporządzenie, które w przypadku faktury papierowej wiąże się z wygenerowaniem z pomocą odpowiedniego programu i wydrukowaniem.
Natomiast użyciem faktury jest posłużenie się nią w obrocie prawnym np. poprzez zaksięgowanie, przedłożenie organom podatkowym, uwzględnienie w deklaracji podatkowej.
Czym jest poświadczenie nieprawdy na fakturze?
Przestępstwo poświadczenia nieprawdy na fakturze obejmuje zarówno stwierdzenie okoliczności nieistniejących lub przeinaczonych, jak i zatajenie prawdy, którą należało stwierdzić. Powinno dotyczyć okoliczności faktycznych, które mają znaczenie dla ustalenia wysokości podatku lub jego ewentualnego zwrotu.
Umyślny charakter przestępstwa poświadczenia nieprawdy na fakturze
Przestępstwo poświadczenia nieprawdy na fakturze ma charakter umyślny. Kodeks karny wyraźnie wskazuje, że działanie musi być celowe, zarówno w przypadku osoby dokonującej poświadczenia, jak i posługującej się takim dokumentem. Oznacza to, że odpowiedzialności karnej podlega osoba, która ma świadomość, że poświadcza nieprawdę i wyraża zgodę na takie działanie.
Co ważne, nie poniesie odpowiedzialności karnej osoba, która przypadkowo popełniła błąd przy wystawieniu faktury, nawet jeżeli powstał on w wyniku niedbalstwa albo lekkomyślności.
Przykład:
Jeśli do wystawienia faktury uprawniony jest pracownik i to on wpisuje nieprawidłowe dane lub zataja je, potwierdzając to jednocześnie swoim podpisem, to tylko on poniesie odpowiedzialność karną za przestępstwo z art. 271a KK. Jednocześnie w przypadku gdyby pracodawca posłużył się tak wystawioną fakturą, nie będzie on podlegał odpowiedzialności karnej pod warunkiem, że nie miał świadomości dokonania przestępstwa poświadczenia nieprawdy na fakturze i wykorzystał dokument nieumyślnie.
Jaka kara grozi za poświadczenie nieprawdy na fakturze?
Przy wymierzeniu kary za przestępstwo poświadczenia nieprawdy na fakturze sąd kieruje się kwotą brutto, jaka została umieszczona na dokumencie.
Podstawowy wymiar kary za omawiane przestępstwo obejmuje przedział od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.
Należy jednak pamiętać, że sprawca poniesie surowszą odpowiedzialność karną jeżeli:
- kwota należności ogółem wynikająca z faktury lub faktur jest większa niż pięciokrotność kwoty określającej mienie wielkiej wartości (zgodnie z treścią art. 115 § 6 KK mieniem wielkiej wartości jest mienie, którego wartość w czasie popełnienia czynu zabronionego przekracza 1.000.000 złotych), tj. przekracza 5 mln złotych;
- kiedy sprawca uczynił sobie stałe źródło dochodu z popełniania przestępstw.
W tych przypadkach sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności w wymiarze nie krótszym od lat 3.
Przepis art. 271a KK, podobnie jak art. 271 KK, przewiduje także typ uprzywilejowany przestępstwa poświadczenia nieprawdy na fakturze (zagrożony łagodniejszą karą). W wypadku mniejszej wagi, przy relatywnie niewysokiej korzyści majątkowej, sąd może wymierzyć karę pozbawienia wolności w wymiarze do maksymalnie 3 lat.
Co zrobić, gdy zostało się oskarżonym o poświadczenie nieprawdy na fakturze?
Z uwagi na dosyć wysoką grożącą karę, warto skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego. Istotne bowiem będzie ustalenie, czy spełnione zostały wszystkie wymogi warunkujące odpowiedzialność karną, tj. czy mamy do czynienia z odpowiednim dokumentem oraz osobą upoważnioną do jej wystawienia lub użycia, czy doszło do poświadczenia nieprawdy, czy poświadczenie nieprawdy na fakturze wynikało z umyślnego działania, czy też z błędu.
Czy Ty lub Twój bliski potrzebujesz pomocy adwokata?
Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.
W trudnych sprawach działam w CAŁEJ POLSCE!
Masz pytania? Napisz! Zadzwoń!
Adwokat
Marlena Słupińska-Strysik
e-mail: biuro@slupinska.eu
tel. 61 646 00 40
tel. 68 419 00 45
tel. 52 511 00 65
UWAGA! W powyższy artykuł nie stanowi porady prawnej ani jej substytutu. Nie może też stanowić inspiracji do obrony w procesie karnym. Jeśli jesteś oskarżony w sprawie karnej koniecznie skontaktuj się z adwokatem!
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych.Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
Dodaj komentarz