Wraz ze śmiercią byłego małżonka, który był zobowiązany do płacenia alimentów, kwestia dalszego wsparcia finansowego dla dziecka wcale nie zostaje automatycznie zakończona. Obowiązek alimentacyjny co prawda wygasa, jednak prawo rodzinne w Polsce przewiduje różne mechanizmy, które mają na celu zapewnienie dziecku dalszego zabezpieczenia materialnego.
Obowiązek alimentacyjny a śmierć zobowiązanego
Art. 139 KRO stanowi, iż obowiązek alimentacyjny nie przechodzi na spadkobierców zobowiązanego do płacenia alimentów. Oznacza to, że z chwilą śmierci ojca dziecka obowiązek alimentacyjny wygasa. Alimenty mogą być jednak wypłacane przez:
- najbliższych krewnych, którzy są następni w kolejce do realizowania obowiązku alimentacyjnego – w wyniku nowego żądania na drodze sądowej;
- spadkobierców – wyłącznie w zakresie zaległych rat, gdy przyjmą oni spadek.
Alimenty od krewnych zmarłego
W przypadku śmierci ojca, który był zobowiązany do płacenia alimentów, dzieci mogą dochodzić alimentów od wstępnych zmarłego, tj. dziadków. Dziadkowie nie są jednak zobowiązani do płacenia dokładnie takiej samej wysokości alimentów, jaką płacił zmarły ojciec.
⚖️ Z praktyki
Wysokość alimentów będzie zależała od sytuacji finansowej dziadków. Jeśli dziadkowie mają mniejsze możliwości finansowe niż zmarły ojciec, sąd w wyroku może orzec o niższych alimentach.
Jak uzyskać alimenty po śmierci byłego męża?
Aby uzyskać alimenty dla dziecka po śmierci byłego męża należy wytoczyć powództwo o świadczenia alimentacyjne przeciwko zobowiązanemu w dalszej kolejności. W sprawie muszą jednak zostać spełnione przesłanki przewidziane w art. 132 KRO, tj.:
- dziecko znajduje się w niedostatku;
- nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności – brak osób zobowiązanych w bliższej kolejności może być skutkiem tego, że osoby te zmarły.
Długi alimentacyjne po śmierci zobowiązanego
Jeżeli zmarły mąż miał niespłacone długi alimentacyjne, jego spadkobiercy mogą być zobowiązani do ich uregulowania. W przypadku zaległości alimentacyjnych, długi te stają się częścią masy spadkowej jako pasywa. Spadkobiercy mogą jednak ograniczyć swoją odpowiedzialność do wartości majątku spadkowego, jeśli przyjmą spadek z dobrodziejstwem inwentarza.
💡 Przykład:
Ewa była w trakcie postępowania egzekucyjnego, ponieważ jej były mąż, Paweł, miał zaległości alimentacyjne na ich wspólne dziecko. Niestety, Paweł zmarł niespodziewanie przed zakończeniem postępowania. W tej sytuacji Ewa, na mocy przepisów prawa spadkowego, mogła domagać się uregulowania zaległych alimentów z masy spadkowej. Spadkobiercy Pawła, przyjmując spadek z dobrodziejstwem inwentarza, byli odpowiedzialni za spłatę tych długów, jednak tylko do wysokości odziedziczonego majątku.
Renta rodzinna
Po śmierci byłego męża uprawniony może starać się o rentę rodzinną. Jest to szczególnie istotne w przypadku małoletnich dzieci, które nadal uczęszczają do szkoły.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, renta rodzinna przysługuje dzieciom własnym, przysposobionym oraz dzieciom drugiego małżonka do ukończenia 16. roku życia. Jeżeli dzieci kontynuują naukę, prawo do renty może być przedłużone do 25. roku życia, pod warunkiem ciągłego kontunuowania edukacji.
Zobacz także: Kalkulator alimentów na dziecko
Powództwa o świadczenia alimentacyjne przeciwko zobowiązanemu w dalszej kolejności – podsumowanie
✔️ Z chwilą śmierci ojca dziecka zobowiązanego do alimentacji może powstać obowiązek alimentacyjny zobowiązanego w dalszej kolejności.
✔️ Chociaż obowiązek alimentacyjny nie wchodzi w skład spadku bo byłym mężu, uprawniony do alimentów ma prawo dochodzić zaległych rat od spadkobierców zmarłego. Dotyczy to więc wyłącznie zaległych oraz wymagalnych kwot pieniężnych.
✔️ Po zmarłym byłym mężu uprawniony może dochodzić zapłaty przyszłych alimentów od dalszych krewnych: na drodze sądowej – poprzez wniesienie pozwu o zapłatę alimentów lub pozasądowo – poprzez zawarcie ugody alimentacyjnej.
✔️ Śmierć byłego męża nie musi oznaczać zakończenia wsparcia finansowego dla dziecka.
Bibliografia:
- https://arslege.pl/obowiazek-alimentacyjny-spadkobiercow-zobowiazanego/k2/a586/
- https://lexlege.pl/krio/art-132/
- https://www.gov.pl/web/rodzina/renta-rodzinna
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych.Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
Dodaj komentarz