Intercyza – rodzaje umów majątkowych małżeńskich ⚖️

Jeżeli nie chcesz pozostawać we wspólności ustawowej ze współmałżonkiem, możesz inaczej ukształtować stosunki majątkowe. Zawierając umowę majątkową w formie aktu notarialnego możesz: rozszerzyć wspólność ustawową, ograniczyć wspólność ustawową. Możesz też ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków.

Spis treści ukryj

1 Czym jest intercyza?

2 4 rodzaje intercyzy

3 Rozdzielność majątkowa

4 Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków

5 Rozszerzona wspólność majątkowa

6 Ograniczona wspólność majątkowa

7 Intercyza przywracająca wspólność majątkową

8 Zawarcie intercyzy małżeńskiej – podsumowanie

Zacznijmy jednak od podstaw. 😊

Czym jest intercyza?

Na czym polega intercyza? Pod pojęciem intercyzy należy rozumieć małżeńską umowę majątkową. Na mocy tego kontraktu można znieść ustawowy ustrój wspólności majątkowej i ukształtować ustrój majątkowy w sposób adekwatny do potrzeb małżonków.

Można ją zawrzeć przed lub w trakcie trwania małżeństwa. Zawarcie intercyzy nie ma wpływu na kwestię dotyczącą zaspokajania potrzeb rodziny, a także na obowiązek alimentacyjny.

Wskazówka ❗🗝️

Możesz powołać się na umowę majątkową małżeńską względem innych osób (np. wierzycieli), gdy jej zawarcie i rodzaj był tym osobom wiadomy. A zatem.. każdorazowo informuj o tym kontrahentów w zawieranych umowach handlowych!

4 rodzaje intercyzy

Zgodnie z obecnie obowiązującym prawem istnieją 4 rodzaje intercyzy. Mianowicie są to:

1️⃣ Rozdzielność majątkowa.

2️⃣ Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków.

3️⃣ Rozszerzona wspólność majątkowa.

4️⃣ Ograniczona wspólność majątkowa.

Rozdzielność majątkowa

Na czym polega ustanowienie rozdzielności majątkowej? Małżonkowie po prostu znoszą ustawowy ustrój wspólności małżeńskiej. Od tej chwili każdy z małżonków dysponuje swoim majątkiem.

Oznacza to, że wszystkie przedmioty nabywane przez małżonków stają się składnikami ich majątków osobistych. Podobnie wygląda kwestia dochodzenia wierzytelności od małżonków przez wierzycieli.

🧑‍🤝‍🧑💰 Z praktyki:

Jeżeli mąż zaciągnął zobowiązanie, którego nie jest w stanie uregulować, wówczas wierzyciel zgłosi swoje roszczenie wyłącznie wobec niego, o ile wiedział o istnieniu rozdzielności majątkowej. Nie ma już roszczenia do drugiego małżonka!

Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków

Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem zapewnia ochronę temu małżonkowi, który dorabia się wolniej. Zwykle dotyczy to kobiet, które odkładają karierę i poświęcają się rodzinie.

Dopóki trwa małżeństwo, pomiędzy małżonkami istnieje rozdzielność majątkowa. W przypadku ustania związku (albo ustania rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków), dochodzi do wyrównania dorobków.

Przykład:

Związek małżeński Pana Jana i Pani Krystyny trwał 10 lat. Pan Jan pracował zawodowo i zarabiał na utrzymanie mieszkania. Pani Krystyna zajmowała się domem. W czasie trwania małżeństwa, para wynajmowała mieszkanie i nie posiadała wartościowych aktywów. Zarobki Pana Jana pozwoliły mu na zaoszczędzenie 800.000 zł. Po ustaniu związku oboje małżonkowie otrzymają po 400.000 zł. Rzeczone 800.000 zł stanowi bowiem ich wspólny dorobek, mimo że w trakcie małżeństwa wchodziły do majątku Pana Jana.

Rozszerzona wspólność majątkowa

Małżonkowie mogą na mocy umowy rozszerzyć wspólność majątkową. Polega ona na tym, że własność przedmiotów nabytych przez jednego z małżonków jeszcze przed ślubem zostaje rozszerzona na drugiego małżonka.

Zgodnie z art. 49 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, nie możesz jednak rozszerzyć wspólności na:

przedmioty majątkowe, które przypadną małżonkowi z tytułu dziedziczenia, zapisu lub darowizny;
prawa majątkowe, które wynikają ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;
prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;
wierzytelności z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała;
wierzytelności z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;
niewymagalne jeszcze wierzytelności o wynagrodzenie za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej każdego z małżonków.

Możesz więc rozszerzyć wspólność majątkową na pozostałe, nie wymienione powyżej składniki.

Przykład:

Prawa autorskie i pokrewne, czy też nagrody.

Ograniczona wspólność majątkowa

Ustawowa wspólność majątkowa może zostać ograniczona na mocy zawartej umowy. W ten sposób pewne przedmioty mogą zostać wyłączone ze wspólności i tym samym należeć wyłącznie do jednego z małżonków.

Przykład:

Zakup nieruchomości przez jednego z małżonków. W przypadku ustawowej wspólności majątkowej wejdzie ona w skład majątku wspólnego. Jeżeli jednak zostanie ona ograniczona, nieruchomość ta może wejść w skład majątku osobistego małżonka, który dokonał zakupu.

Intercyza przywracająca wspólność majątkową

Zawarcie małżeńskiej umowy majątkowej, która powoduje ustanie wspólności ustawowej, nie wyklucza możliwości powrotu do tego modelu. Żeby jednak było to możliwe, małżonkowie muszą sporządzić nową umowę majątkową.

Wskazówka ❗

Nowa umowa musi być zawarta w takiej samej formie jak poprzednia! Jeśli pierwotnie zawarłeś ze współmałżonkiem intercyzę w formie aktu notarialnego ze względu na posiadaną nieruchomość, kolejna umowa także musi być zawarta w tej formie.

Zawarcie intercyzy małżeńskiej – podsumowanie

✔️ Intercyza jest umową majątkową małżeńską.

✔️ Istnieją cztery rodzaje małżeńskich umów majątkowych: rozdzielność majątkowa, rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków, rozszerzona wspólność majątkowa oraz ograniczona wspólność majątkowa.

✔️ Ustanowienie rozdzielności majątkowej powoduje, że małżonkowie mają wyłącznie majątki osobiste.

✔️ Ustanowienie rozdzielności majątkowej ma sens, jeśli przynajmniej jedno z małżonków prowadzi działalność gospodarczą. Wówczas intercyza jest podstawowym mechanizmem zabezpieczającym przed zmaterializowaniem się ryzyka.

✔️ Zawarta umowa majątkowa małżeńska może być zmieniona. Intercyzę możesz także rozwiązać.

✔️ Jeżeli nie wiesz jaki rodzaj intercyzy jest dla Ciebie najlepszy, skontaktuj się z moją kancelarią.

✔️Koszt intercyzy przedmałżeńskiej jest niższy niż koszt intercyzy po ślubie.

Źródła:

5/5

Autor

Marlena Słupińska

Adwokat

Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych.Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.