Czyje nazwisko nosi dziecko bez ślubu rodziców?

Jeśli ojcostwo dziecka nie jest ustalone, to nosi ono nazwisko matki. Natomiast po uznaniu ojcostwa albo po ustaleniu go przez sąd, rodzice mogą wybrać nazwisko jednego z nich lub nazwisko dwuczłonowe, łączące nazwisko matki z nazwiskiem ojca. Jeżeli rodzice nie złożą zgodnego oświadczenia przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego przy uznaniu ojcostwa, dziecko nosić będzie nazwisko złożone z nazwiska matki i nazwiska ojca.

Spis treści ukryj

1 Czyje nazwisko nosi dziecko, jeśli rodzice nie są małżeństwem?

2 Uznanie ojcostwa a nazwisko dziecka w przypadku braku zawarcia małżeństwa przez rodziców

3 Co zrobić, jeśli biologiczny ojciec nie chce uznać ojcostwa? – ustalenie ojcostwa a nazwisko dziecka

4 Czy dziecko może nosić nazwisko matki?

5 Zmiana nazwiska dziecka po ślubie z innym mężczyzną

6 Nazwisko dwuczłonowe dziecka pozamałżeńskiego – o czym warto wiedzieć?

7 Ustalenie nazwiska dziecka – 3 wskazówki!

8 Zmiana nazwiska dziecka

9 Podsumowanie – Jakie nazwisko dziecka bez ślubu?

Czyje nazwisko nosi dziecko, jeśli rodzice nie są małżeństwem?

W tej kwestii ustawa przewiduje kilka sytuacji:

Brak ustalenia ojcostwa – dziecko nosi nazwisko matki.
Uznanie ojcostwa – dziecko nosi nazwisko wskazane w zgodnych oświadczeniach rodziców (tj. nazwisko ojca, matki albo dwuczłonowe).
Sądowe ustalenie ojcostwa – sąd nadaje nazwisko, stosując te same reguły co przy uznaniu ojcostwa.

Dziecko, które ukończyło 13 lat, musi wyrazić zgodę na zmianę swojego nazwiska.

Uznanie ojcostwa a nazwisko dziecka w przypadku braku zawarcia małżeństwa przez rodziców

Przy uznaniu ojcostwa rodzice składają jednocześnie oświadczenie o nazwisku dziecka. Do wyboru są trzy warianty:

nazwisko matki,
nazwisko ojca dziecka,
nazwisko dwuczłonowe (połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca).

Jeśli rodzice nie złożą zgodnych oświadczeń, wówczas dziecko otrzymuje nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca. Zgodnie z art. 89 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego zgoda dziecka po ukończeniu 13 lat jest wymagana.

💡Przykład:

Pani Anna Kowalska i pan Piotr Nowak nie są małżeństwem. Po urodzeniu dziecka, pan Piotr uznaje prawnie ojcostwo w USC, ale para nie składa zgodnych oświadczeń co do nazwiska. W takim wypadku dziecko otrzyma nazwisko “Kowalska-Nowak”. Jednak, gdyby złożyli zgodne oświadczenia, mogliby wybrać “Kowalska”, “Nowak” albo nazwisko dwuczłonowe ,,Kowalska-Nowak’’.

Przy wyborze nazwiska dla dziecka warto pamiętać o formalnościach: uznanie ojcostwa sporządza się w formie protokołu, a jeśli uznanie dotyczy dziecka, które ukończyło 13 lat, potrzebna jest jego zgoda (potwierdzana podpisem). Gotowe wzory protokołów i formularze przewidują miejsce, w którym wskazuje się nazwisko dziecka.

Co zrobić, jeśli biologiczny ojciec nie chce uznać ojcostwa? – ustalenie ojcostwa a nazwisko dziecka

Do czasu ustalenia ojcostwa dziecko nosi nazwisko matki. Jeżeli matka lub dziecko wytoczą powództwo o ustalenie ojcostwa, sąd – w wyroku – rozstrzygnie również o nazwisku, stosując zasady jak przy uznaniu (z możliwym wyborem jednego z nazwisk rodziców albo nazwiska dwuczłonowego). Również w tym przypadku, po ukończeniu 13 lat wymagana jest zgoda dziecka.

Samo nieuznanie dziecka przez ojca nie blokuje późniejszej zmiany wpisu w akcie urodzenia. Po prawomocnym wyroku ustalającym ojcostwo można sprostować akt i nadać nazwisko zgodne z orzeczeniem (na wniosek przedstawiciela ustawowego dziecka).

👀 Na temat domniemania ojcostwa męża matki i zaprzeczenia ojcostwa dowiesz się więcej z tego artykułu 👉👉 Jak napisać wniosek o zaprzeczenie ojcostwa? ✍️📃

Czy dziecko może nosić nazwisko matki?

Tak, dziecko zawsze może nosić nazwisko matki. Jest to:

stosowane automatycznie, kiedy ojcostwa nie ustalono;
jeden z wariantów do wyboru przy uznaniu ojcostwa lub po sądowym ustaleniu ojcostwa.

Przy uznaniu ojcostwa rodzice wskazują wybór w oświadczeniu; przy ustaleniu sądowym sąd nadaje odpowiednie nazwisko w wyroku.

Zmiana nazwiska dziecka po ślubie z innym mężczyzną

Zgodnie z art. 90 KRO, gdy matka dziecka zawrze później związek małżeński z innym mężczyzną, małżonkowie mogą – w określonych sytuacjach – złożyć oświadczenia, że dziecko będzie nosiło ich wspólne nazwisko. Jest to jednak odrębna ścieżka, niezależna od samego uznania ojcostwa.

Nazwisko dwuczłonowe dziecka pozamałżeńskiego – o czym warto wiedzieć?

Zgodnie z art. 90 1 KRO, nazwisko dwuczłonowe nie może mieć więcej niż 2 człony. W przypadku łączenia nazwisk, do nazwiska dziecka wchodzić będą pierwsze człony nazwisk podlegających połączeniu, chyba że prowadziłoby to do powtórzenia. Zasady te dotyczą także przypadków, gdy jeden lub oboje rodziców mają już nazwisko dwuczłonowe.

Dzieci tych samych rodziców powinny nosić takie samo nazwisko, co upraszcza dalsze czynności urzędowe i szkolne. Zmiana nazwiska jednego dziecka zwykle pociąga za sobą konieczność ujednolicenia nazwisk rodzeństwa, z poszanowaniem ich wieku i zgody po ukończeniu 13 lat.

Ustalenie nazwiska dziecka – 3 wskazówki!

Do najczęstszych trudności związanych z ustaleniem nazwiska dziecka należy:

Odkładanie decyzji na potem – jeśli planujecie uznanie ojcostwa, najlepiej umówić wizytę w USC jeszcze w czasie ciąży. Dzięki temu, przy zgłoszeniu urodzenia nie trzeba wracać do dodatkowych formalności, a nazwisko zostanie wpisane zgodnie z wcześniejszym ustaleniem.
Brak zgodnego oświadczenia rodziców – jeżeli rodzice nie złożą spójnych oświadczeń co do nazwiska, urząd nada dziecku nazwisko dwuczłonowe w układzie: nazwisko matki + nazwisko ojca. Warto zatem ustalić ten element wcześniej, żeby uniknąć późniejszych korekt.
Pomijanie zgody dziecka 13+ – jeżeli sprawa dotyczy nastolatka, jego zgoda jest konieczna zarówno przy uznaniu, jak i przy zmianie nazwiska.

Zmiana nazwiska dziecka

Poza drogą wynikającą z ustalenia lub uznania ojcostwa, istnieje też odrębny tryb administracyjny zmiany imienia lub nazwiska. Wniosek składa się w Urzędzie Stanu Cywilnego.

Co do zasady wymagana jest nie tylko zgoda ojca, ale także samego zgoda dziecka, jeśli ukończyło ono 13 lat. Tryb nie służy może być pomocny, gdy pojawiają się ważne powody rodzinne lub społeczne.

🧐 Więcej na ten temat dowiesz się z artykułu 👉👉 Wniosek o zmianę nazwiska – uzasadnienie, wzór, przykłady. Znajdziesz w nim także wzór wniosku o zmianę nazwiska dziecka bez zgody ojca 📃🖌️

Podsumowanie – Jakie nazwisko dziecka bez ślubu?

✔️ Jeżeli ojcostwo zostało ustalone przez uznanie, dziecko nosi nazwisko wskazane w zgodnych oświadczeniach rodziców, składanych jednocześnie z oświadczeniami koniecznymi do uznania ojcostwa. Rodzice mogą wskazać nazwisko jednego z nich albo nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka.

✔️ Jeżeli rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca.

✔️ W razie sądowego ustalenia ojcostwa sąd nadaje dziecku nazwisko w wyroku ustalającym ojcostwo. Jeżeli dziecko ukończyło 13 lat, do zmiany nazwiska jest potrzebna jego zgoda.

✔️ Jeżeli ojcostwa nie ustalono, dziecko nosi nazwisko matki. Dziecku nieznanych rodziców nazwisko nadaje sąd opiekuńczy.

Źródła:

5/5

Autor

Marlena Słupińska

Adwokat

Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych.Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.