Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to bardzo popularna forma prowadzenia działalności gospodarczej. Spółka z o.o. to podmiot odrębny od wspólników, dlatego dla osób planujących otwarcie biznesu w tej formie niezwykle ważny jest problem odpowiedzialności związanej z przystąpieniem do spółki. Z artykułu „Odpowiedzialność w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością” dowiesz się, za co odpowiedzialność ponoszą wspólnicy sp. z o.o., a za co członkowie jej zarządu.
Jeśli planujesz założenie spółki zoo lub potrzebujesz pomocy prawnej w jej prowadzeniu, to jestem w stanie Ci pomóc. Doradzam klientom z całej Polski, w tym także online i telefonicznie. Zapraszam do zapoznania się z moją ofertą (Obsługa Prawna Firm) oraz do kontaktu.
Na czym polega ograniczenie odpowiedzialności w spółce zoo?
Już sama nazwa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością sugeruje, że założenie takiego podmiotu powoduje powstanie jedynie ograniczonej odpowiedzialności. Powstaje jednak kluczowe pytanie, kogo dotyczy to ograniczenie oraz do jakiego poziomu ono następuje.
Jeżeli zastanawiasz się nad założeniem sp. z o.o., powinieneś zatem zapamiętać, że ograniczenie odpowiedzialności dotyczy wyłącznie wspólników. Ich odpowiedzialność jest limitowana do wartości wkładów, które włożyli do spółki. Przedmioty wniesionych wkładów stają się własnością spółki, dlatego trzeba liczyć się z ryzykiem, że jeżeli spółka zbankrutuje – to wspólnik nic z tego nie odzyska. Żaden ze wspólników nie odpowiada jednak całym swoim majątkiem za działania spółki z o.o., co dotyczy jedynie założycieli spółek osobowych.
Zobacz także: Zakładanie spółek
Odpowiedzialność w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością
W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością osoby piastujące poszczególne stanowiska są odpowiedzialne za funkcjonowanie spółki w różnym stopniu. Powinieneś o tym wiedzieć, powołując wybrane osoby do pełnienia określonych funkcji.
Różnie przedstawia się zakres odpowiedzialności następujących osób w spółce z o.o.:
- wspólników,
- członków rady nadzorczej,
- członków zarządu.
Odpowiedzialność wspólników spółki zoo – odpowiedzialność właścicieli spółki zoo
Należy podkreślić, że wspólnik nie odpowiada za długi spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Przystępując do spółki w charakterze wspólnika, stajesz się niejako jej właścicielem i ponosisz odpowiedzialność jedynie do wysokości majątku, który wniesiesz tytułem wkładu.
W kilku słowach wyjaśnijmy tę kwestię. Z chwilą wniesienia wkładu do spółki, to spółka jako odrębny od wspólników podmiot staje się właścicielem całego przekazanego jej majątku. Wówczas tracisz prawo do rozporządzania rzeczą, którą przekazałeś spółce – dotyczy to zarówno środków pieniężnych, jak i innych przedmiotów.
Za swoje zobowiązania spółka odpowiada więc samodzielnie, do wysokości swojego majątku. W sytuacji utraty środków pieniężnych przez spółkę i konieczności jej likwidacji, nie będziesz niestety mógł zwrócić się do spółki o zwrot majątku będącego przedmiotem wkładu.
Przeczytaj także: Sprzedaż udziałów w spółce zoo krok po kroku
Odpowiedzialność rady nadzorczej spółki zoo
W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w której kapitał zakładowy jest wyższy niż 500.000 zł, należy powołać radę nadzorczą. W pozostałych przypadkach wspólnicy mogą swobodnie podjąć decyzję o powołaniu tego organu.
Trzeba również wiedzieć, z jaką odpowiedzialnością wiąże się zasiadanie w radzie nadzorczej spółki z o.o. Przede wszystkim zasadą jest, że członkowie rady nadzorczej nie ponoszą odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Wierzyciel, który nie wyegzekwował swojej należności od spółki, może próbować jednak wykazywać, że członek rady nadzorczej dopuścił się jego względem deliktu bądź bezpodstawnie wzbogacił się jego kosztem.
Dobrym przykładem może być zawarcie umowy z członkiem zarządu opiewającą na taką sumę, przez którą wykonanie innych zobowiązań przez spółkę byłoby niemożliwe. Tego rodzaju umowy zawierane są właśnie przez radę nadzorczą, która występuje w imieniu spółki. Wierzyciel, który na skutek takiej czynności nie mógłby uzyskać należnej mu zapłaty, musiałby udowodnić, że rada nadzorcza celowo działała na jego szkodę i wówczas dochodzić odszkodowania od poszczególnych członków rady.
Powyższy scenariusz jest raczej mało prawdopodobny, ponieważ wykazanie tego rodzaju okoliczności przed sądem może być bardzo trudne. Dlatego w praktyce odpowiedzialność rady nadzorczej ogranicza się zazwyczaj jedynie do sposobu wykonywania obowiązków przez jej członków.
Zasady odpowiedzialności członków zarządu w spółce zoo
Bez wątpienia najdalej idącą odpowiedzialność w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością ponoszą członkowie zarządu. Odpowiedzialność zarządu spółki z o.o. opiera się 4 filarach, bazujących na odpowiedzialności:
- za zobowiązania cywilnoprawne,
- przed wspólnikami,
- karnej,
- za zobowiązania podatkowe.
Znajomość powyższych aspektów związanych z odpowiedzialnością członków zarządu spółki pozwoli Ci podjąć decyzję, czy jako wspólnik będziesz pełnił tę funkcję osobiście, czy przekażesz ją wybranej przez siebie osobie.
Przeczytaj także: Tajemnica przedsiębiorstwa
Odpowiedzialność osobista zarządu za długi spółki
Członkowie zarządu prowadzą wewnętrzne sprawy spółki i reprezentują ją w stosunkach z innymi podmiotami gospodarczymi. Mają więc bardzo dużą decyzyjność.
Nierzadko decyzje zarządu prowadzą do sytuacji, w której spółka jest niewypłacalna, a egzekucja długów z jej majątku jest bezskuteczna. Wówczas za niespłacone zobowiązania członkowie zarządu odpowiadają solidarnie i całym swoim majątkiem. Wynika to z art. 299 Kodeksu spółek handlowych, czyli przepisu, który każdy członek zarządu w sp. z o.o. powinien znać na pamięć.
Miej na uwadze, że odpowiedzialność członków zarządu obejmuje wyłącznie te zobowiązania spółki, które powstały w okresie pełnienia przez niego tej funkcji. Nie odpowiadają oni natomiast za zobowiązania późniejsze, powstałe po rezygnacji bądź ich odwołaniu z zajmowanego stanowiska.
Sprawdź również: Umowa o poufność wzór – jak napisać NDA
Odpowiedzialność zarządu a niewypłacalność lub upadłość
Będąc członkiem zarządu, możesz jednak zwolnić się od nieograniczonej odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Aby to nastąpiło, przewidując problemy finansowe spółki, musisz w odpowiednim czasie złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości.
Jeżeli masz problem z oceną, czy już powinieneś wystąpić z wnioskiem o upadłość, warto skonsultować się z adwokatem.
Jeżeli ponadto wykażesz, że wniosek o upadłość nie został złożony w terminie nie z Twojej winy (tj. z przyczyn od Ciebie niezależnych), również nie będziesz ponosił osobistej odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Taka okoliczność może mieć miejsce, jeżeli przykładowo ciężko i długotrwale chorowałeś, więc nie mogłeś brać czynnego udziału w prowadzeniu spraw spółki mimo powierzenia Ci funkcji w jej zarządzie.
Pamiętaj również, że członek zarządu może się uwolnić od odpowiedzialności, jeżeli wykaże, że wierzyciel nie poniósł szkody pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Chodzi o to, by udowodnić, że wierzyciel nie wyegzekwowałby swojej należności z powodu braku wystarczającego majątku, nawet gdyby wszczęto postępowanie upadłościowe lub układowe na skutek wniosku w tym przedmiocie, złożonego w czasie właściwym. Ta okoliczność może być trudna do wykazania, dlatego warto wcześnie reagować i jak najszybciej zgłosić wniosek o ogłoszenie upadłości.
W tym miejscu warto też zauważyć, że ustawa Prawo upadłościowe przewiduje możliwość ukarania członków zarządu orzeczeniem zakazu na okres od trzech do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej bądź pełnienia funkcji w organach spółek prawa handlowego. Sąd upadłościowy podejmie decyzję o zastosowaniu takiej kary, jeżeli ze swojej winy członkowie zarządu nie złożą w ciągu dwóch tygodni od dnia powstania podstawy do ogłoszenia upadłości wniosku o ogłoszenie upadłości.
W przypadku większych problemów finansowych trzeba więc czuwać nad terminem zgłoszenia wniosku o upadłość. Uchroni Cię to przed wieloma problemami i może pomóc uniknąć mnożących się procesów ze strony wierzycieli spółki.
Odpowiedzialność zarządu przed właścicielami spółki
Członkowie zarządu ponoszą także odpowiedzialność przed wspólnikami spółki. Zazwyczaj to wspólnicy powołują członków zarządu (jeżeli nie zostało to powierzone radzie nadzorczej), a także co roku rozpatrują sprawozdanie zarządu z jego działalności oraz podejmują decyzję o udzieleniu poszczególnym członkom zarządu absolutorium z pełnienia przez nich funkcji.
Nieprawidłowe wykonywanie obowiązków przez członków zarządu może skutkować przede wszystkim ich odwołaniem. Drugim sposobem jest nieudzielenie członkowi zarządu absolutorium z wykonywania obowiązków w danym roku obrotowym. Formalnie oznacza to, że zgromadzenie wspólników nie zaakceptowało decyzji podejmowanych przez zarząd w analizowanym okresie. Nieudzielenie absolutorium pozostawia więc spółce możliwość dochodzenia od członka zarządu naprawienia szkody, jeżeli członek zarządu działał na niekorzyść spółki.
W razie problemów z prawidłową realizacją przez zarząd powierzonych mu zadań, zwróć się po pomoc do profesjonalnego pełnomocnika. Adwokat lub radca prawny podpowiedzą Ci, jakie podjąć kroki, aby rozwiązać wewnątrzkorporacyjny konflikt i zabezpieczyć spółkę przed ewentualnymi krokami.
Odpowiedzialność karna członków zarządu
Pełnienie funkcji członka zarządu w spółce z o.o. wiąże się z dużym prestiżem, ale niestety może prowadzić do wielu kłopotów z prawem. Zarząd może bowiem ponosić odpowiedzialność karną za kwestie związane z działaniem na niekorzyść wierzycieli.
Po pierwsze, członek zarządu odpowiada za udaremnianie lub uszczuplanie zaspokojenia wierzyciela spółki poprzez usuwanie, ukrywanie, zbywanie, niszczenie, rzeczywiste lub pozorne obciążanie albo uszkadzanie składników jej majątku. W takim przypadku członkowie zarządu podlegają karze pozbawienia wolności do lat trzech (art. 300 KK).
Członek zarządu podlega także grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch, jeżeli w razie grożącej niewypłacalności lub upadłości spółki, nie mogąc zaspokoić wszystkich wierzycieli, spłaca lub zabezpiecza tylko niektórych z nich, działając na szkodę pozostałych (art. 302 KK).
Po drugie, od członka zarządu wymagane jest działanie zgodnie z interesem spółki. Dlatego nadużywanie przysługujących mu uprawnień jest obwarowane odpowiedzialnością karną. Na podstawie członek zarządu, którzy przez nadużycie udzielonych mu uprawnień lub niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, wyrządza jej znaczną szkodę majątkową, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 (art. 296 KK).
Odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania podatkowe
Odrębnym problemem jest odpowiedzialność zarządu za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, która została uregulowana w art. 116 Ordynacji podatkowej. Za zobowiązania podatkowe spółki członkowie zarządu odpowiadają solidarnie i całym swoim majątkiem. Warunkiem powstania odpowiedzialności jest bezskuteczna egzekucja tego rodzaju zaległości z majątku spółki.
Członek zarządu ma możliwość zwolnienia się z tej odpowiedzialności w następujących sytuacjach:
- kiedy wskaże mienie spółki, z którego egzekucja umożliwi zaspokojenie zaległości podatkowych spółki w znacznej części,
- gdy wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości,
- gdy udowodni, że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło bez jego winy.
Warto też dodać, że w ten sam sposób członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność względem ZUS za zaległości w składkach na ubezpieczenie społeczne.
Spółka zoo – odpowiedzialność prezesa zarządu
Prezes zarządu jest członkiem zarządu, któremu wspólnicy nadali jedynie tytuł prezesa. Oznacza to, że jego prawa i obowiązki, a także zakres odpowiedzialności formalnie nie różni się od tych przysługującym innym członkom zarządu.
Prezes zarządu tak jak pozostali członkowie zarządu odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem. W takim samym stopniu także za wykonywanie swoich obowiązków przed spółką i jej właścicielami. Warto więc pamiętać, że sam fakt powierzenia mu przez wspólników funkcji prezesa, nie zwiększa więc zakresu jego odpowiedzialności.
Odpowiedzialność prokurenta w spółce zoo
Prokura to w szczególne pełnomocnictwo, które może zostać udzielone wyłącznie przez przedsiębiorcę wpisanego do CEIDG albo KRS. Udzielenie prokury oznacza umocowanie prokurenta do działania w imieniu spółki. Prokurent może więc zawierać umowy z kontrahentami czy wypełniać dokumenty urzędowe.
Prokura obejmuje więc umocowanie do wszystkich czynności sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, chyba że przy udzielaniu prokury zostanie ograniczony jej zakres. Prokurent nie ponosi żadnej odpowiedzialności tak długo, jak długo reprezentuje spółkę zgodnie z treścią prokury. Jeśli jednak przekroczy zakres udzielonego mu umocowania i narazi spółkę na straty, będzie musiał naprawić wyrządzoną jej szkodę.
Odpowiedzialność prokurenta ogranicza się zatem do odpowiedzialności za szkody wyrządzone spółce. Nie jest on odpowiedzialny za jej zobowiązania ani zaległości podatkowe. Jeżeli rozważasz powołanie w spółce prokurenta, warto szczegółowo opisać czynności, przy których będzie mógł reprezentować spółkę. Odpowiednie określenie ram prokury pomoże Ci uniknąć ewentualnych szkód i konfliktów z osobą, której zostanie powierzona ta funkcja.
Odpowiedzialność w spółce zoo – podsumowanie
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością to bardzo elastyczna forma prowadzenia działalności gospodarczej. Wspólnicy ponoszą jedynie limitowaną odpowiedzialność, stanowiącą równowartość zainwestowanego w spółkę kapitału.
Członkowie zarządu odpowiadają natomiast całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Niezwykle istotne jest zatem powołanie do tych funkcji odpowiednich osób oraz stworzenie relacji pomiędzy wspólnikami a członkami zarządu, która będzie korzystna dla obu stron. Umowy z członkami zarządu powinny być odpowiednio sformułowane, aby jednocześnie zapewniać ochronę interesów spółki, a także należycie zabezpieczać członków zarządu z uwagi na odpowiedzialność, którą na siebie przyjmują.
Przed założeniem spółki z o.o. warto udać się do adwokata lub radcy prawnego. Skonsultuj swój biznesplan z profesjonalnym pełnomocnikiem, który wskaże Ci, jak odpowiednio spisać umowę spółki i inne dokumenty korporacyjny, aby zakładany przez Ciebie podmiot mógł bez przeszkód funkcjonować na rynku.
Potrzebujesz pomocy adwokata?
Jeśli chciałbyś skorzystać z mojej pomocy, zapraszam do kontaktu. Działam na terenie takich miast jak: Poznań, Luboń, Gniezno, Śrem, Środa Wielkopolska, Grodzisk Wielkopolski, Swarzędz, Leszno, Piła, Kościan, Jarocin, Września oraz Wolsztyn. Posiadam także oddział w Świeciu, pracując w takich miejscowościach jak Grudziądz, Chełmno i Tuchola.
W trudnych sprawach korporacyjnych działam w CAŁEJ POLSCE!
Udzielam także konsultacji telefonicznych oraz konsultacji online. Pamiętaj, że odpowiedzialność w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością to poważna sprawa, dlatego warto skorzystać z pomocy adwokata lub radcy prawnego.
Masz pytania? Napisz! Zadzwoń!
Adwokat
Marlena Słupińska-Strysik
e-mail: biuro@slupinska.eu
tel. 61 646 00 40
tel. 68 419 00 45
tel. 52 511 00 65
Adwokat w Poznaniu. Specjalistka od spraw rodzinnych i spadkowych. Posiada bogatą praktykę w sprawach o rozwód, podział majątku, kontakty z dziećmi, władzę rodzicielską i opiekę nad dziećmi.
Specjalizuje się zwłaszcza w trudnych rozwodach – gdy w grę wchodzi podział majątku firmowego, walka o winę lub o dzieci. Ukończyła studia prawnicze na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, a także
podyplomowe studia z zakresu rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Następnie ukończyła aplikację radcowską i zdała egzamin radcowski. Wykonywała zawód radcy prawnego. Obecnie wykonuje zawód adwokata. Prowadzi praktykę adwokacką w Poznaniu,
Wolsztynie oraz w Świeciu. W trudnych sprawach o rozwód oraz o podział majątku wspólnego reprezentuje klientów w całej Polsce.
Autorka licznych publikacji z zakresu prawa rodzinnego i cywilnego.
e-mail: biuro@slupinska.eu
Dodaj komentarz